Γνωστικισμός - Μέρος Δ'

ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ // ΕΙΣΑΓΩΓΗ // ΕΠΟΜΕΝΟ 

ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ - ΓΝΩΣΤΙΚΙΣΜΟΣ

Μέρος Δ΄

ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΣΕΚΤΕΣ

Τα έργα των εκκλησιαστικών συγγραφέων που ασχολήθηκαν με το θέμα είναι η κύρια πηγή πληροφόρησης, όπως και οι εκκλησιαστικές ιστορίες. Το πλήθος των γνωστικών σεκτών θα μπορούσε να μπερδέψει τον κάθε μελετητή, κυρίως εξαιτίας των ομοιοτήτων μεταξύ τους, στην διδασκαλία και στη μορφή. Με την βοήθεια των αντιαιρετικών έργων, είναι δυνατή η καταμέτρηση των σεκτών αυτών, ο εντοπισμός τους, η μελέτη της διδασκαλίας τους, η κατανόηση των επιδράσεων, τις οποίες δέχτηκαν. Ανάλογα με τις επιδράσεις αυτές, έχει επικρατήσει μια κατηγοριοποίηση των σεκτών. Θα την ακολουθήσουμε κι εμείς χάριν ευκολίας στην κατανομή της ύλης. Συνεπώς, εξετάζοντας τα στοιχεία που δέχτηκαν από τις θρησκείες της ανατολικής Μεσογείου και τον ελληνισμό, οι γνωστικές σέκτες χωρίζονται σε:

•     α) Αρχαϊκά συστήματα 
•     β) Ιουδαΐζοντα συστήματα 
  
•     γ) Αντινομιστές  
•     δ) Τριαρχικά ανθρωποθεογονικά   
•     ε) Βαλεντινιστές
  
•     στ) Δυαρχικά συστήματα
  
  1. Μαρκιωνισμός
  2. Μανιχαϊσμός