Επισκόπου Αυγουστίνου Καντιώτου
Η ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ*
(Απόσπασμα)
Η Μακεδονία, αγαπητοί μας, υπήρξεν ανέκαθεν χώρα ελληνική. Ο Στράβων, ο πατήρ της γεωγραφίας, προ δύο χιλιάδων περίπου ετών, βασιζόμενος εις πλήθος μαρτυριών και παρατηρήσεων, κατά τρόπον αναμφισβήτητον διεκήρυξεν εις τον κόσμον, ότι η Μακεδονία είνε ελληνική. «Έστιν ουν Ελλάς και η Μακεδονία». Της Μακεδονίας δε τέκνα υπήρξαν ένδοξοι άνδρες, οι οποίοι διέπρεψαν εις τέχνας και επιστήμας και συνετέλεσαν ουκ ολίγον εις την δημιουργίαν του ελληνικού θαύματος. Να αναφέρωμεν ονόματα; Αρκεί και μόνον το όνομα του μεγίστου φιλοσόφου της αρχαιότητος, του Αριστοτέλους, ο οποίος, ως γνωστόν, εγεννήθη εις τα Στάγειρα της Χαλκιδικής. Μαθητής δε αυτού υπήρξεν ο ενδοξότερος βασιλεύς της Ελλάδος ο Μέγας Αλέξανδρος ο Μακεδών. Ούτος, εμπνεόμενος από τα ιδεώδη, τα οποία τω ενέπνευσεν ο μέγας διδάσκαλος περί ενότητος της ελληνικής φυλής και του προορισμού αυτής εν τω κόσμω, ώρμησεν εκ της Μακεδονίας και ως αετός ετάνυσε τας πτέρυγάς του και έφθασε μέχρι του Νείλου και του Γάγγη ποταμού, όχι ως κατακτητής, αλλ' ως αναμορφωτής, σκορπίζων παντού τα σπέρματα της ελληνικής φιλοσοφίας και προετοιμάζων δια της ελληνικής γλώσσης, ως οργάνου κοινής συνεννοήσεως των υπό το σκήπτρον του λαών, το έδαφος δια την υποδοχήν του Χριστιανισμού εις τα έθνη.
Ελληνική χώρα υπήρξεν η Μακεδονία. Χώρα μαρτύρων και ηρώων. Κατά την διαδρομήν των αιώνων και χιλιετιών βάρβαροι εξ ανατολών και βορρά και δυσμών επέδραμον κατά τής Μακεδονίας, επυρπόλησαν και ελεηλάτησαν, ηχμαλώτισαν και εφόνευσαν μυριάδας Ελλήνων Μακεδόνων, αλλά παρ' όλας τας φοβέρας δοκιμασίας το δένδρον του ελληνισμού δεν εξερριζώθη. Ούτε αι προπαγάνδαι των γειτονικών λαών, παρ' όλα τα σατανικά μέσα, τα οποία μετεχειρίσθησαν δια τον παντελή αφελληνισμόν της Μακεδονίας, επέφεραν αξιόλογα αποτελέσματα. Ούτε το άφθονον χρήμα ούτε η βία και η τρομοκρατία κατώρθωσαν να αλλοιώσουν τον ελληνικόν της χαρακτήρα. Δια δε της ανταλλαγής των πληθυσμών και της εγκαταστάσεως εν αυτή του μεγαλυτέρου αριθμού των εκ Μ. Ασίας και Θράκης προσφύγων νέον αίμα μετηγγίσθη, και η Μακεδονία ανέθαλε και εγένετο το εκλεκτότερον τμήμα της ελληνικής Πατρίδος. Μία σύγκρισις της ελληνικής Μακεδονίας προς τας γειτονικάς μας χώρας αρκεί ν' αποδείξη την υπεροχήν εις όλους τους τομείς της ανθρωπίνης δραστηριότητος....
Αιδεσιμώτατοι! Και το μικρότερον χωρίον της περιφερείας μας έχει την ιστορίαν του, ιστορίαν δακρύων και αίματος, ιστορίαν λίαν συγκινητικήν και διδακτικήν δια την νέαν γενεάν. Εις την ιστορίαν αυτήν η Εκκλησία, ως κλήρος και ευσεβής λαός, κατέχει την σπουδαιοτέραν θέσιν, διότι η Ορθόδοξος Εκκλησία υπήρξε πάντοτε η ψυχή του αγωνιζομένου Έθνους. Αλλά δυστυχώς η ιστορία αύτη κινδυνεύει να λησμονηθή. Λαοί δε, οι οποίοι λησμονούν την ιστορίαν των προγόνων των, είνε ανάξιοι να ζουν. Ας επαναφέρωμεν εις την μνήμην των νεωτέρων τας ενδόξους ημέρας του παρελθόντος. Η ωφέλεια θα είνε μεγίστη, θρησκευτική και εθνική.
* Ό,τι αλλοιώνει την ουσίαν και την φυσιογνωμίαν της Ελλάδος, αποτελεί έγκλημα κατά της φυλής και κατά της αληθείας.
* Είμαστε, αγαπητοί, απόγονοι μαρτύρων και ηρώων. Η μεγάλη μας κληρονομιά, η εθνικότητά μας, η πίστη μας «κρατήθηκαν» με τα μαρτύρια και μας παραδόθηκαν με θυσίες. Έχουμε χρέος μέσα στην καρδιά μας να κρατάμε αναμμένες πάντα δυο φλόγες: την πίστη στο Θεό και την αγάπη στην πατρίδα.
* Υπ' αριθμ. 104/2-2-1970 εγκύκλιος προς τους εφημερίους της Ιεράς Μητροπόλεως Φλωρίνης.
«ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΑΔΑ»
Ευγενική προσφορά: Εκδόσεις «Ορθόδοξος Κυψέλη»