Πως εννοούν οι Παπικοί την ένωση

Η επιστολή της Ιεράς Συνόδου προς τον Μητροπολίτη Περγάμου κ. Ιωάννη Ζηζιούλα για το κείμενο της Ραβέννας

Αριθμ. Πρωτ. 3512
Αριθμ. Διεκπ. 2159
Αθήνησι 8η Οκτωβρίου 2007

Προς
Τον Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην
Περγάμου κ. Ιωάννην,
Συμπρόεδρον της Μικτής Επιτροπής
επί του Θεολογικού Διαλόγου μεταξύ της
Ορθοδόξου Εκκλησίας
και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.


Σεβασμιώτατε εν Χριστώ αδελφέ,

        Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος μετά την δημοσίευσιν του κειμένου «Απαντήσεις σε ερωτήσεις που αφορούν ορισμένες όψεις γύρω από τη διδασκαλία περί Εκκλησίας», το οποίον προσυπέγραψε και ο Πάπας Ρώμης (29 Ιουνίου 2007), τας εκφρασθείσας επιφυλάξεις, και κατόπιν Εισηγήσεως της Συνοδικής Επιτροπής Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων, σχετικώς προς ωρισμένας εκκλησιολογικάς θέσεις του ως άνω κειμένου, απεφάσισεν εν τη Συνεδρία Αυτής της 5ης Οκτωβρίου ε.έ., ίνα απευθυνθή προς την υμετέραν Σεβασμιότητα, ως Συμπρόεδρον της Μικτής Επιτροπής του Θεολογικού Διαλόγου μεταξύ της Ορθοδόξου και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, προκειμένου να επισημάνη ωρισμένας επιφυλάξεις, ως προς τας εκκλησιολογικάς αντιλήψεις του ως είρηται Κειμένου.

Εις τας «Απαντήσεις» αναφέρονται τα εξής:

α. Η μόνη αληθινή Εκκλησία, η οποία διατηρεί τα γνήσια στοιχεία, τα οποία καθώρισεν ο Χριστός δια την Εκκλησίαν (!!!), είναι η «καθολική Εκκλησία», αυτή είναι η πραγματική και η ορατή Εκκλησία εντός της ιστορίας, η οποία ιδρύθη υπό του Χριστού επί της γης. Η «καθολική Εκκλησία» είναι η μία και μοναδική Εκκλησία.
β. Η «καθολική Εκκλησία» υφίσταται εις την Εκκλησίαν εκείνην, η οποία διοικείται υπό του διαδόχου του Πέτρου και των Επισκόπων, οι οποίοι ευρίσκονται εις κοινωνίαν μετ' αυτού. (εννοεί τον Πάπα)
γ. Η «εκκλησιολογική αποκλειστικότης», η οποία οδηγεί και εις την «εκκλησιαστικήν αξιολόγησιν» όλων των άλλων «Εκκλησιών», οι επίσκοποι των οποίων δεν ευρίσκονται εις κοινωνίαν μετά του διαδόχου του Πέτρου, συνεπάγεται ότι αι Εκκλησίαι αυταί έχουν «εκκλησιολογικόν έλλειμα» (δηλαδή και οι Ορθόδοξες).  Επί πλέον αι συγκεκριμέναι «Απαντήσεις» τολμούν να χαρακτηρίσουν τας Εκκλησίας αυτάς ως «Εκκλησίας ιδιαιτέρας η τοπικάς», έστω και αν αναγνωρίζουν εις αυτάς την εγκυρότητα των μυστηρίων των και την ύπαρξιν της αποστολικής διαδοχής.
δ. Ο όρος «Sussiste nella...» (υφίσταται εν τη...), τον οποίον θεωρούν, κατά περιεχόμενον, ισχυρότερον του όρου «είναι», εκφράζει αφ' ενός την πλήρη ταύτισιν της Εκκλησίας του Χριστού με την «καθολικήν Εκκλησίαν» μέσα εις την ιστορίαν και αφ' ετέρου την μοναδικότητα της «καθολικής Εκκλησίας». Εις την «καθολικήν Εκκλησίαν» δηλαδή υπάρχουν πάντα τα στοιχεία εκείνα, τα οποία την καθιστούν μέσα εις την ιστορίαν ως «κοινωνίαν πνευματικήν και ορατήν», με αποκλειστικόν όρον αναφοράς και κοινωνίας την σχέσιν του διαδόχου του Πέτρου με τους Επισκόπους της Εκκλησίας αυτής, ενώ εις τας άλλας «Εκκλησίας» (!!!) αναγνωρίζεται απλώς η ύπαρξις κάποιων μόνον στοιχείων εκκλησιαστικότητος.
ε. Η «κοινωνία των Επισκόπων μετά του διαδόχου του Πέτρου» καθορίζεται ως η ουσιαστική προϋπόθεσις, με την οποίαν οριοθετούνται και όλαι αι εκκλησιαστικαι δομαί και περιγράφονται αι εσωτερικαί αρχαί και όροι, δια εκάστην «ιδιαιτέραν» Εκκλησίαν, αλλά και δια την «καθολικήν Εκκλησίαν». Η μη επίτευξις της κοινωνίας αυτής αποτελεί το εμπόδιον δια την μη φανέρωσίν της μέσα εις την ιστορίαν εκάστης «Εκκλησίας» ως Εκκλησίας. Με βάσιν αυτήν την αρχήν κατανοείται και η έννοια αυτής ταύτης της «καθολικότητας» της Εκκλησίας.
       Όλαι αυταί αι εκκλησιολογικαί αναφοραί των «Απαντήσεων» η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος θεωρεί ότι:
α. Είναι ανακόλουθοι προς τα Επίσημα και κοινά Κείμενα της Μικτής Επιτροπής επί του Θεολογικού Διαλόγου μεταξύ Ορθοδόξου Εκκλησίας και Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, ιδιαιτέρως δε προς το κείμενον του Νέου Βαλάμου (1988), αλλά και εις αναφοράν προς το υπό διαπραγμάτευσιν κείμενον της Μόσχας (1990), [Βελιγράδι (2006) και Ρώμης (2007)].
β. Χρήζει περαιτέρω θεολογικής αναλύσεως και προσδιορισμού, ως προς το θεολογικόν του περιεχόμενον, από μέρους της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, ο όρος «καθολική Εκκλησία», εις σχέσιν προς το πρωτείον του επισκόπου της Ρώμης, «ως πατριάρχου της Δύσης», άλλως η υποφώσκουσα ανακολουθία και ανακρίβεια, θα δημιουργήση περαιτέρω προβλήματα εις την μελλοντικήν πορείαν του συγκεκριμένου Θεολογικού Διαλόγου, ως και κατά το παρελθόν, με ανάλογα θέματα (Κείμενον Balamand).
γ. Ο μόνος τρόπος θεολογικής προσεγγίσεως και εμβάθυνσεως του όρου «καθολική Εκκλησία» εν σχέσει και αναφορά προς το λειτούργημα του διαδόχου του Πέτρου είναι ο Θεολογικός Διάλογος, χωρίς όμως η συμμετοχή εις αυτόν να συνεπάγηται και την αποδοχήν της εκφρασθείσης, εις τας εν λόγω «Απαντήσεις», θεωρίας της ελλειματικής εκκλησιολογίας, της εκκλησιολογικής αποκλειστικότητος και της μοναδικότητος.
        Δια όλους τους ως άνω λόγους η Ιερά Σύνοδος θεωρεί ως απαραίτητον προϋπόθεσιν και προ της ολοκληρώσεως της θεολογικής επεξεργασίας του υπό μελέτην κειμένου, να διευκρινισθούν οι ως άνω θεολογικοί όροι, εκ μέρους της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.

       Ταύτα γνωρίζοντες τη υμετέρα Σεβασμιότητι ως Ορθοδόξω Προέδρω της Μικτής Θεολογικής Επιτροπής Διαλόγου Ορθοδόξων και Ρωμαιοκαθολικών παρακαλούμεν, όπως γνωστοποιήσητε εις τας εις τον Διάλογον συμμετεχούσας αντιπροσωπείας των κατά τόπους Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών τας εν λόγω επιφυλάξεις της Αγιωτάτης Εκκλησίας της Ελλάδος επί του εν λόγω Κειμένου και θέσητε αυτάς υπ' όψιν των εκπροσώπων της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας κατά τας προσεχείς εν Ρεβέννα Συνεδρίας της Μικτής Επιτροπής Διαλόγου, κατά τας οποίας θα συζητηθώσι θέματα εκκλησιολογικά.

Επί δε τούτοις, κατασπαζόμενοι την υμετέραν Σεβασμιότητα εν Κυρίω, διατελούμεν μετ' αγάπης.

Του Μακαριωτάτου Προέδρου απουσιάζοντος

† Ο Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ, Προεδρεύων

Ο Αρχιγραμματεύς
† Αρχιμ. Κύριλλος Μισιακούλης

http://www.ecclesia.gr/greek/holysynod/epistoles.asp?id=963&what_sub=epistoli