Η μέγιστη επέτειος

...Η Εκκλησία του Χριστού ήταν νικηφόρα όχι μονάχα εν ελευθερία αλλά και υπό το κράτος της δουλείας. Αυτό αποτελεί μία από τις μεγάλες διαφορές ανάμεσα στην πίστη μας και στις μη χριστιανικές ομολογίες οι οποίες μπορούν και επικρατούν μόνο εν ελευθερία και μέσα από την κοσμική ισχύ, ενώ καταπιεζόμενες και υποτασσόμενες, χαλαρώνουν σύντομα και καταρρέουν. Αλλιώς έχουν τα πράγματα με τους ορθοδόξους χριστιανούς. Αποδεχόμενοι το πάθος ως δωρεά του Θεού, προσεγγίζοντας τον θάνατο ως την πύλη των ουρανών, τα τέκνα της Εκκλησίας του Θεού αισθάνονται πολίτες ενός ανυπέρβλητα μεγάλου Βασιλείου το οποίο αδυνατούν να βλάψουν όλα τα όπλα της κολάσεως και οι κακίες...

Μερικοί άνθρωποι τιμούν την τριακονταετή ή την πεντηκονταετή επέτειο της εργασιακής τους προσφοράς. Κάποιοι οργανισμοί εορτάζουν μόλις την εκατοστή επέτειο της λειτουργίας τους. Τις μεγαλύτερες επετείους εορτάζουν μονάχα κάποια κράτη τα οποία είναι και τα πιο μακροβιότερα ανάμεσα στους παροδικούς θεσμούς του κόσμου τούτου. Όμως, επέτειο δεκαεννέα αιώνων μπορεί να εορτάσει σήμερα μονάχα η Εκκλησία και μάλιστα η Εκκλησία της Καινής Διαθήκης. Η επέτειος δε της Εκκλησίας γενικότερα, υπολογίζοντας και την παλαιοδιαθηκική της διάρκεια, από τους πρώτους ανθρώπους επί της γης μέχρι σήμερα, θα αριθμούσε πολλές φορές τους δεκαεννέα αιώνες.

Αυτή η επέτειος της Εκκλησίας διαφοροποιείται πιο πολλές άλλες συνήθεις ανθρώπινες επετείους οι οποίες αποτελούν μονάχα εορτασμό χρονικής διαρκείας. Η Εκκλησία δεν εορτάζει αποκλειστικά την μακραίωνη διάρκειά της αλλά πάνω και πριν από αυτό, τον μακραίωνο αγώνα της, τις θλίψεις, τους κόπους και τις νίκες. Όχι μόνον οι αιώνες της αλλά και κάθε δεκαετία, κάθε έτος και κάθε μέρα της είναι γεμάτα από αγώνες, θλίψεις, κόπους και νίκες. Επειδή η Εκκλησία του Χριστού είναι ένας ζωντανός οργανισμός, αποτελούμενος από ζώντα κύτταρα, από τα ζώντα μέλη της.

Και αν ακόμη η ίδια ως σύνολο δεν βρίσκεται σε καθημερινή βάση σε αγώνα και θλίψη, βρίσκεται όμως ένα μέρος των μελών της. Η κάθε μέρα της ζωής της ήτανε πλήρης από πτώση και ανάσταση, κάθε μέρα ποτισμένη με τα δάκρυα των μετανοούντων και τις ιαχές των νικητών. Ακόμη και σε καιρούς ελευθερίας και ευμάρειας για την Εκκλησία ως σύνολο, κάποια μεμονωμένα μέλη της ήταν αναγκασμένα να διεξάγουν αγώνα ενάντια στην αμαρτία και τα κακά πνεύματα, ενάντια στην επικυριαρχία του σκότους και του ψεύδους στη προσωπική τους ζωή. Αναγκάστηκαν να κοπιάσουν για να αμυνθεί η ψυχή τους και να πλουτίσει, πασχίζοντας με όλα τούτα να γίνουν μέτοχοι εκείνης της φωτεινής νίκης που κατάφερε ο Χριστός επί της αμαρτίας, του θανάτου και του διαβόλου.

Η Εκκλησία διεξάγει τον πόλεμο μα οι ιδιώτες τον αγώνα. Τα μεμονωμένα μέλη της μπορεί να χάσουν τη μάχη, η Εκκλησία όμως δεν μπορεί να χάσει τον πόλεμο. Ο Ιούδας έπεσε μα η Εκκλησία ενίκησε. Ο Άρειος και ο Μακεδόνιος απώλεσαν τις ψυχές τους στη μάχη μα η Εκκλησία κέρδισε την νίκη. Ο Ιουλιανός ο Παραβάτης εξέπεσε, η Εκκλησία κέρδισε. Οι εξισλαμισμένοι υπέκυψαν στο πειρασμό μα η Εκκλησία εθριάμβευσε. Η αθεϊστική εξουσία στη Ρωσία θα κατρακυλά στις ζητωκραυγές αλλά η Εκκλησία θα θριαμβεύσει και πάλι.* Αυτοκρατορίες κατέπεσαν μα η Εκκλησία παρέμεινε. Οι αιρετικοί εξαφανίστηκαν μα η Εκκλησία επέζησε. Σε μερικά μέτωπα σημειώθηκαν απώλειες μα το συνολικό μέτωπο της Εκκλησίας ποτέ δεν υπέστη την ρήξη.

Όπως είχε προειπωθεί έτσι και έγινε. Για τους σκανδαλίζοντες και τους σκανδαλιζομένους έχει προφητευθεί η απώλεια, για την Εκκλησία η νίκη. Τους αμετανόητους αμαρτωλούς συνέλαβε μέσα από τις παρατάξεις τους η δύναμη του άδου και τους κατάπιε ενώ την Εκκλησία πύλαι Άδου ου κατίσχυσαν. Χριστιανοί βασιλείς και πατριάρχες έχασαν τα κεφάλια τους μα η Εκκλησία δεν έμεινε ακέφαλη. Κράτη χριστιανικά κατέπεσαν μα η Εκκλησία έμεινε απτόητη. Τους χριστιανικούς λαούς κατεπλάκωσε η πλημμυρίδα των αλλοπίστων Σαρακινών, Περσών, Μογγόλων, Τούρκων, μα το σκάφος της Εκκλησίας έπλεε επάνω στα κύματα έως ότου κατέπαυσε ο κατακλυσμός.

Στα ελεύθερα κράτη και έθνη, την Εκκλησία προσέβαλλαν τα πάθη, η διαστροφή, η ραθυμία, η έπαρση της αθεΐας και όλα τα πιθανά μικρόβια που πολλαπλασιάζονται στον πυρετό της ελευθερίας, μα εκείνη κρατήθηκε ελεύθερη. Τα μεμονωμένα άτομα έπεσαν μα η Εκκλησία νίκησε. Ο διάβολος ψάρευε όποιον μπορούσε, τόσο στον πυρετό της ελευθερίας, όσο και στο ψύχος της δουλείας, μα το μέτωπο της Εκκλησίας παρέμεινε ασάλευτο. Οι μεμονωμένες μάχες κατέληγαν κάποτε σε απώλεια, αλλά ο αγώνας της Εκκλησίας στεφόταν πάντοτε από νίκη επειδή τη μάχη διεξάγουν οι μεμονωμένοι αλλά τον αγώνα η Εκκλησία.

Έτσι συνέβαινε επί δεκαεννέα αιώνες τώρα, έτσι και σήμερα, έτσι θα είναι και αύριο. Η Εκκλησία μέχρι σήμερα δεν έχασε τον αγώνα. Δεν θα τον χάσει ούτε και μέχρι συντελείας του αιώνος επειδή το έχει προειπεί Εκείνος που νίκησε το θάνατο. Μήπως θα μπορούσε να νικηθεί από το ελάχιστο σκοτάδι Εκείνος που νίκησε το σκότος του θανάτου; Σε κάθε εποχή, κράζει στους δικούς Του: μη φοβήσθε! Καθώς στους μαθητές κατά την ώρα της καταιγίδας, έτσι και σε κάθε βαπτισμένη ψυχή και σε κάθε δοκιμαζόμενο άνθρωπο κράζει: μη φοβήσαι! Όταν οι πιστοί δειλιάσουν από τη δύναμη των ανθρώπων, Εκείνος πάλι, όπως άλλοτε στους Αποστόλους, εμφανίζεται και λέει: μην τους φοβήσθε! «Μη φοβηθείτε από των αποκτενόντων το σώμα, την δε ψυχήν μη δυναμένων αποκτείναι» (Μτ. 10, 28). Όταν οι πιστοί λυγίσουν από το φόβο μπροστά στα φοβερά φαινόμενα της δυνάμεως του Θεού του Σινά, τότε Εκείνος, ο Ανίκητος Στρατηγός, αντιλαμβάνεται του στρατού Του και τον εν­θαρρύνει: «εγέρθητε και μη φοβήσθε!» (Μτ. 17, 6). Όταν ενσκήψουν όλες οι προφητευμένες φρικαλεότητες στον άθεο αυτό κόσμο και η γη θα συνταράσσεται από τους πολέμους, προβλέποντάς τα όλα Εκείνος, ενθαρρύνει τους στρατιώτες Του λέγοντας: «Οράτε μη θροείσθε!» (Μτ. 24, 6). Και όταν ο κόσμος όλος εξεγερθεί εναντίον της Εκκλησίας Του, Εκείνος λέει^. «αλλά θαρσείτε, εγώ νενίκηκα τον κόσμον!» (Ιω. 16, 33).

Από αυτούς και άλλους παρόμοιους λόγους του Ιδρυτού της, λόγους που επεσφράγισε με τον θάνατο και την ένδοξο αναστάσιμη νίκη Του, αντλούσε η Εκκλησία δύναμη στους 19 αιώνες που πέρασαν. Επί πλέον, ενισχυμένη και αναζωογονημένη, φωτιζόμενη και καθοδηγούμενη από την αδιάκοπη παρουσία του χαριτωμένου και παντοδυνάμου Πνεύματος του Θεού, η Εκκλησία εόρτασε ήδη την επέτειο 19 αιώνων.

Αυτή η υψίστη επέτειος στην ιστορία της ανθρωπότητος, είναι ακόμα μια απόδειξη, ακόμα ένα κίνητρο και μία επιπλέον ενθάρρυνση: απόδειξη του ότι η Εκκλησία ιδρύθηκε από Θεό και όχι από άνθρωπο, κίνητρο και ενθάρρυνση για τη σημερινή γενεά και όλες τις επερχόμενες, να πιστέψουν στο ακατάβλητο της Εκκλησίας του Θεού. Επειδή, η Εκκλησία συνεχίζει ακόμα τον αγώνα, δεν τον έχει ακόμα τελειώσει. Η ημερομηνία λήξης του αγώνα είναι η ημερομηνία του τέλους του χρόνου. Η νίκη της Εκκλησίας είναι ο στέφανος πολλών και πλείστων νικών.

Η Εκκλησία του Χριστού ήταν νικηφόρα όχι μονάχα εν ελευθερία αλλά και υπό το κράτος της δουλείας. Αυτό αποτελεί μία από τις μεγάλες διαφορές ανάμεσα στην πίστη μας και στις μη χριστιανικές ομολογίες οι οποίες μπορούν και επικρατούν μόνο εν ελευθερία και μέσα από την κοσμική ισχύ, ενώ καταπιεζόμενες και υποτασσόμενες, χαλαρώνουν σύντομα και καταρρέουν. Αλλιώς έχουν τα πράγματα με τους ορθοδόξους χριστιανούς. Αποδεχόμενοι το πάθος ως δωρεά του Θεού, προσεγγίζοντας τον θάνατο ως την πύλη των ουρανών, τα τέκνα της Εκκλησίας του Θεού αισθάνονται πολίτες ενός ανυπέρβλητα μεγάλου Βασιλείου το οποίο αδυνατούν να βλάψουν όλα τα όπλα της κολάσεως και οι κακίες.

Εφόσον λοιπόν έχουν έτσι τα πράγματα -και αυτό μαρτυρούν οι 19 αιώνες- ας χαιρόμαστε όπως χαίρονται και οι ειδωλολάτρες για τις επετείους και τις επιτυχίες τους. Εμείς είμαστε κληρονόμοι των λόγων: «δουλεύσατε τω Κυρίω εν φόβω και αγαλλιάσθε αυτώ εν τρόμω» (Ψ. 2, 11). Οφείλουμε λοιπόν να αγαλλόμεθα με τρόμο ψυχής και τούτο επειδή οι νίκες της Εκκλησίας είναι από Θεού, καθώς η δύναμη της Εκκλησίας είναι από της δυνάμεως του Θεού. Ας συνεχίσουμε λοιπόν να δουλεύουμε τω Κυρίω εν φόβω, στον αγώνα για την σωτηρία των ψυχών μας και για την τελική νίκη του Χριστού στον κόσμο. Ας συνεχίσουμε και να αγαλλόμεθα εν τρόμω έμπροσθεν της Μεγαλειότητος του Ζώντος Θεού. Επειδή σε Κείνον ανήκει το κράτος και η δύναμη και η δόξα, τώρα και πάντοτε και σε όλους τους αιώνες.

Ο χρόνος είναι διαφορετικός για το Θεό απ' ότι για τους ανθρώπους. «Μία ημέρα παρά Κυρίου, ως χίλια έτη και χίλια έτη ως ημέρα μία» (Β' Πέτρ. 3, 8) είναι οι λόγοι του διορατικού προφήτου και Αποστόλου. Όλη λοιπόν, η διάρκεια των 19 αιώνων του χριστιανισμού δεν είναι για το Θεό ούτε δύο ημέρες. Και πάλι, τούτα τα 1900 έτη με 365 μέρες το καθένα, παριστούν ενώπιον του προσώπου του Αιωνίου πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ετών. Τί είδους μυστήριο είναι άραγε τούτο; Εκείνος που έχει το Είναι Του στην ατελεύτητη αιωνιότητα, βλέπει το χρόνο διαφορετικά απ' ότι το βλέπουν τα πεπερασμένα όντα. Όταν λέγεται ότι χίλια χρόνια ενώπιόν Του είναι σαν μία ημέρα, ο λόγος είναι για το διαρκές. Μπροστά στο Αιώνιο Ον, η διάρκεια χιλίων ετών είναι περίπου ότι για μας η μία ημέρα; Όταν λέγεται ότι μία ημέρα είναι ενώπιόν Του σαν χίλια χρόνια, εννοείται το περιεχόμενο του χρόνου, τα έργα και τα ανοσιουργήματα των ανθρώπων, οι νίκες και οι ήττες των πιστών.

Μία ημέρα ανθρώπου κεκοσμημένη με αρετές, είναι ενώπιον του Θεού ως χίλια χρόνια φωτεινά. Μια ημέρα ανθρώπινη σπιλωμένη από την αμαρτία είναι ενώπιον του Θεού ως χίλια χρόνια ζοφερά. Όταν γίνει λόγος για την Εκκλησία του Θεού, τότε μπορούμε ελεύθερα να σκεφτούμε ότι η κάθε μέρα στην ιστορία της είναι στ' αλήθεια σαν χίλια χρόνια μέσα στο χρόνο, χίλια χρόνια γεμάτα περιεχόμενο, πολέμους, θλίψεις, μόχθο και νίκες. Αν θα μπορούσαμε να δούμε σαν σε κάποια μυστηριώδη ταινία όλα όσα η Εκκλησία του Θεού πέρασε και έπραξε επάνω στη γη, δεν θα μας φαινόταν διόλου παράξενος ο υπολογισμός πως η Εκκλησία της Καινής Διαθήκης εβίωσε ως τα τώρα επί της γης 700.000 χρόνια.

Είμαστε όμως περιορισμένοι στα στενά περιθώρια των ημερών και των ετών όπως μας τις προσμετρούν τα άστρα και μας είναι δύσκολο να δούμε με το βλέμμα του Θεού τα χίλια έτη σαν μία ημέρα και τη μία ημέρα ως χίλια έτη. Σε τέτοια θεόμορφη θεωρία υψώθηκαν και κάποιοι νόες Αγίων, κεκαθαρμένοι από την αμαρτία, ελευθερωμένοι από την πίεση του χρόνου και ανυψωμένοι -σε τούτη ακόμα την ζωή- στη δόξα της επουρανίου Εκκλησίας, έξω από χρόνο και αλλοίωση.

Για τη κοινή πάλι αντίληψη, τα 1900 έτη αποτελούν μία μακρά ευθεία χρονική γραμμή. Το ότι η Εκκλησία του Χριστού υπάρχει επί τόσο μακρόν, αποτελεί ένα παγκόσμιο θαύμα το οποίο κατά το μέγεθός του μπορεί να συγκριθεί μονάχα με το θαύμα του ίδιου του κόσμου. Το ότι ένα ουράνιο σύστημα του καλού, της αληθείας και του δικαίου το οποίο στην ουσία του αποτελεί την ίδια την αβροφροσύνη, την ίδια την αγάπη, την ίδια την αγγελική καθαρότητα, θα μπορούσε να θεμελιωθεί να υπάρξει, να αναπτυχθεί και να εξαπλωθεί για 19 ολόκληρους αιώνες μέσα στη βία, στην άγνοια και την ειδωλολατρία, στο μίσος και την γήινη ρυπαρότητα, αυτό πραγματικά αποτελεί ένα μέγα θαύμα. Σαν το πιο αγνό λουλούδι ανάμεσα στα πιο φουντωμένα αγκάθια! Και τα αγκάθια δεν έπνιξαν το άνθος παρά το άνθος έπνιγε τα αγκάθια! «και το φως εν τη σκοτία φαίνει και η σκοτία ου κατέλαβεν αυτό» (Ιω. 1, 5) παρά το σκότος εκείνο εξαφανίστηκε μπροστά στο φως. Έτσι, ο αμνός της Βηθλεέμ κατενίκησε τον λύκο της Ρώμης, το φως του Γολγοθά διέλυσε το ζόφο της Αιγύπτου, το ευλογημένο νερό της Βαπτίσεως έσβησε τη φλόγα των Περσών, το αίμα των μαρτύρων πλημμύρισε τα είδωλα σε όλες τις ηπείρους, η υπομονή της μετανοίας συνετάραξε τα δεσμά της δουλείας, τα δάκρυα των μετανοούντων μετέβαλαν τους ληστές σε αγίους! Ποιος μπορεί όμως να τα μετρήσει όλα τούτα; Ποιος θα μετρήσει όλα τα θαυμαστά που επετέλεσε εκείνο το μεγαλύτερο θαύμα στην ιστορία του κόσμου που ονομάζεται Χριστιανισμός; Ημέρα την ημέρα ερεύγεται ρήμα και νυξ νυκτί αναγγέλει γνώσιν, μα πουθενά δεν υπάρχει τέλος μήτε και εξαρίθμησις των θαυμαστών έργων του Θεού ημών μέσα στην Εκκλησία των Αγίων Του.

Στ' αλήθεια, δεν είναι σύνηθες για την Εκκλησία το να εορτάζει επετείους. Εκείνη προσμένει την έσχατη επέτειό της στο τέρμα του χρόνου, στο τέλος της ιστορίας, στους ουρανούς όπου η επέτειος εκείνη δεν θα έχει τέλος. Και όταν ακόμη κάνουμε λόγο για επέτειο 19 αιώνων στην Εκκλησία του Χριστού, απέχουμε μακριά από τη σκέψη του πανηγυρισμού με την κοινή σημασία του όρου. Αυτό που επιθυμούμε είναι να υπενθυμίσουμε στους ορθοδόξους χριστιανούς το γεγονός πως αυτό το έτος συμπληρώνονται ακριβώς 1900 έτη από τότε που ο Κύριος Ιησούς εξήλθε από το εργαστήριο και την ησυχία της Ναζαρέτ για να κηρύξει το Χαρμόσυνο Μήνυμα της Βασιλείας του Θεού. Ήταν τότε τριάντα ετών. Θέλουμε να υπενθυμίσουμε στους πιστούς πως η Εκκλησία Του συμπλήρωσε από τότε έως σήμερα 19 αιώνες. Αιώνες γεμάτους πρωτόγνωρη δόξα και στολισμένους με ασύγκριτες νίκες και θριάμβους. Σκοπός είναι, με την συνειδητοποίηση όλων αυτών, να ενισχυθεί η πίστη τους, να εξαγιασθεί η ελπίδα τους και να θερμανθεί η αγάπη τους. Έτσι ώστε, να επιβιβαστούν με τη καρδιά τους στο ανίκητο μα νικηφόρο Σκάφος της Σωτηρίας, στην Εκκλησία του Θεού και να μείνουν ακλόνητοι στις θύελλες. Τότε, όλοι μαζί με ευχαριστία και τρόμο να ψάλλουμε χαρμόσυνα στον Χριστό και Θεό μας: Δόξα Σοι τω δείξαντι το φως, δόξα εν υψίστοις Θεώ!