Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου με θέμα:
«Ο ΜΟΛΥΣΜΟΣ ΣΑΡΚΟΣ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 5-2-1995]
Ο Παύλος, αγαπητοί μου, στην σημερινή αποστολική του περικοπή, κάνει ένα προσκλητήριον αποδοχής των πολυτίμων επαγγελιών του Θεού και προβάλλει τις προϋποθέσεις. Αυτές οι πολύτιμες υποσχέσεις του Θεού είναι ότι ο κάθε πιστός αποτελεί ναόν του Θεού και ναός του Θεού είναι ολόκληρη η ύπαρξις του ανθρώπου· και το σώμα του και η ψυχή του. Και εις αυτόν τον ναόν του Θεού, τον άνθρωπον, έρχεται να κατοικήσει ο Ζων Θεός. Εξάλλου, «ναός», αυτό σημαίνει. Κατοικία. Και όχι μόνο θα κατοικήσει ο Θεός στον κάθε άνθρωπο, τον πιστόν, με στατικό χαρακτήρα, αλλά με δυναμικόν. Γιατί, λέγει: «Κατοικήσω και ἐμπεριπατήσω»· που σημαίνει κίνησις, κινητικότητα, δυναμικότητα.
Ακόμη μία σχέσις καταπληκτική υπογραμμίζεται εδώ. Ότι θα γίνει Θεός των και αυτοί λαός Του. Και κάτι περισσότερο: Και θα γίνει πατέρας των και αυτοί παιδιά Του. Και λέγει: Σε «υἱοὺς καὶ θυγατέρας» θα κατοικήσει και θα εμπεριπατήσει. Για να δείξει ισότητα των φύλων στα προνόμια αυτά. Δεν λέγει απλώς και αόριστα «εις τους ανθρώπους». Αλλά λέγει : «Θα είσαστε υιοί μου και θυγατέρες μου». Κι έτσι εδώ βλέπει κανείς αυτήν την αποδοχήν της ισότητος των φύλων, εκ μέρους του Θεού.Αγαπητοί μου, η διαφορά των φύλων δεν είναι παρά μόνο για να υπάρξει αυτό που λέμε γέννησις νέου ανθρώπου. Κατά τα άλλα, ο άνδρας και η γυναίκα είναι το ίδιο. Άνθρωπος ο ένας, άνθρωπος και ο άλλος. Προνόμια ο ένας, προνόμια και ο άλλος· τα ίδια. Αιώνιον ζωήν ο ένας, αιώνιον ζωήν και ο άλλος.
Και βεβαιώνει ακόμη ότι αυτά θα τα δώσει «Κύριος Παντοκράτωρ». Και δίδει αυτά τα προνόμια όχι γιατί είναι Παντοκράτωρ, αλλά γιατί οι άνθρωποι με την ελευθερία τους, την ελευθέρα τους προαίρεση, επιθυμούν να αποκαλούν τον Θεό «Πατέρα». Και τα προνόμια; Τα προνόμια απορρέουν από την πατρικήν αγαθότητα. Πολύ ωραία πράγματα. Προνόμια. Μεγαλειώδη πράγματα. Αλλά χρειάζονται προϋποθέσεις. Γι'αυτό θα προσθέσει ο Απόστολος Παύλος: «Ταύτας οὖν ἔχοντες τὰς ἐπαγγελίας, ἀγαπητοί, (:Έχοντες –λέει- αυτές τις υποσχέσεις του Θεού) καθαρίσωμεν ἑαυτοὺς ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκὸς καὶ πνεύματος(:να καθαρίσομε -λέει- τους εαυτούς μας από κάθε μολυσμόν και της σαρκός και του πνεύματος)». Θέτει, δηλαδή, αυτές τις προϋποθέσεις, για να επιτύχει ο άνθρωπος να έχει τον Θεό ένοικον, να Τον έχει Πατέρα, κι Εκείνος τον άνθρωπο να τον έχει παιδί Του. Και προβάλλει τας επαγγελίας του Θεού, που αποτελούν οπωσδήποτε, όπως ακούσαμε, στη σημερινή αποστολική περικοπή, μια πρόκληση και μία πρόσκληση. Προκαλεί και προσκαλεί. Και ποια είναι αυτή η πρώτη προϋπόθεση; «Καθαρίσωμεν ἑαυτοὺς ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκὸς καὶ πνεύματος».
Όταν λέγει, όμως, «καθαρίσωμεν ἑαυτοὺς» σημαίνει δυο πράγματα. Πρώτον ότι έχομε μολυσμό. Είμαστε ακάθαρτοι. Διότι όταν παίρνομε την εντολή να καθαρίσομε τον εαυτόν μας, πάει να πει ότι είμεθα ακάθαρτοι. Έχομε μολυσμό. Κι αυτό σημαίνει ότι είμεθα κατάφορτοι από αμαρτίες. Αγαπητοί μου, ουδείς καθαρός από ρύπου. Κανένας δεν είναι καθαρός από ρύπο, από βρωμιά. Αλλά για να το δει κανείς αυτό, να το καταλάβει, χρειάζεται αυτογνωσία. Και μάλιστα μια βαθιά και αντικειμενική αυτογνωσία. Χρειάζεται ο φωτισμός του Αγίου Πνεύματος, για να δει ο άνθρωπος τις μυστικές και αθέατες πτυχές της ψυχής του. Γι'αυτό λέγει ο Ψαλμωδός: «Ὃτι τὴν ἀνομίαν μου ἐγὼ γινώσκω, καὶ ἡ ἁμαρτία μου ἐνώπιόν μού ἐστι διαπαντός». «Είναι μπροστά μου πάντοτε». Κι ακόμη θα πει ο Ψαλμωδός: «Παραπτώματα τίς συνήσει;». «Ποιος μπορεί να αντιληφθεί το μέγεθος των παραπτωμάτων;». Και συνεχίζει ο Ψαλμωδός: «Ἐκ τῶν κρυφίων μου καθάρισόν με». «Από εκείνα που δεν βλέπουν οι άλλοι άνθρωποι, από εκείνα που δεν βλέπω και εγώ ο ίδιος, τα κρυφά, στις κρυφές γωνίτσες και πτυχές της ψυχής μου, Κύριε, καθάρισέ με».
Και η δευτέρα περίπτωσις. Όταν εμείς θα καθαρίσουμε τους εαυτούς μας, σημαίνει ότι πρέπει να ενεργήσουμε, πρέπει να δραστηριοποιηθούμε, πρέπει να προβούμε εις τον καθαρισμό μας. Γι'αυτό λέει «καθαρίσωμεν». Να καθαρίσομε. Να καθαρίσομε, λέγει, τους εαυτούς μας- είναι υποτακτική. Η Χάρις του Θεού θα μας ενισχύσει. Αλλά πρέπει να κάνομε εμείς την αρχήν. Αν εμείς δεν συντρέξομε σ’ αυτόν τον αυτοκαθαρισμό, στην θέλησή μας και στην φροντίδα μας, τότε η χάρις του Θεού μένει ανενέργητη. Έχομε πλείστα σημεία στον λόγο του Θεού, που δίδουν αυτήν την αμοιβαία εργασία. Λέει ο Θεός –πρόχειρα σας λέγω: «Πλάτυνον τό στόμα σου(:Άνοιξε το στόμα σου)». Λέει κανείς: «Κύριε, τι να πω; Τι να πω;». Και λέει ο Κύριος: «Πλάτυνε το στόμα σου, άνοιξέ το κι εγώ θα σου βάλω μέσα εκεί λόγον και θα μιλήσεις. Αλλά εάν δεν ανοίξεις εσύ το στόμα σου Εγώ δεν θα σου βάλω λόγον». Βλέπετε λοιπόν αυτή η συνέργεια της Θείας Χάριτος και της ανθρωπίνης δραστηριότητος.
Από τι θα καθαρίσομε όμως; «Ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ», μας λέγει ο Απόστολος. Τι σημαίνει «μολυσμός»; Κάτι, βέβαια, που προσβάλλει την καθαρότητα. Παραδείγματος χάριν, μολύνω τα χέρια μου; Πηγαίνω και πλένομαι. Εμόλυνα το δάπεδο; Το σπίτι μου; Παίρνω νερό και σφουγγαρόπανο και τα καθαρίζω. Κάτι που προκαλεί βεβαίως ακαθαρσία, η οποία δεν είναι ανεκτή. Αυτό θα πει μολυσμός. Αλλά μπροστά στον Θεό, τι μπορεί να είναι μολυσμένο; Τι μπορεί να είναι ακάθαρτο; Ένα μόνο: Η αμαρτία. Ένα μόνο: Η αμαρτία. Αυτό είναι μόλυσμα στα μάτια του Θεού. Ούτε τα κόπρανα, ούτε τα βρώμικα ζώα, ούτε οτιδήποτε βρωμιά μπορεί να υπάρχει, γιατί κοιμόμαστε μέσα σε μία τρώγλη κι έχομε δέκα χρόνια να σκουπίσουμε... Αυτά δεν είναι ακαθαρσία. Διότι αυτά, αν θέλομε, καθαρίζομε, αν δεν θέλομε, δεν καθαρίζομε. Για τον Θεό δεν είναι ακαθαρσία αυτά. Διότι απλούστατα όλα αυτά είναι έργα του Θεού. Το ότι όλα τα ζώα που ζουν, δημιουργούν κόπρανα, αυτό είναι μόλυσμα; Αυτό είναι αμαρτία; Όχι βεβαίως. Μόνον η αμαρτία, αγαπητοί, η οποία είναι μη ον, δηλαδή είναι που ουσιαστικά δεν υπάρχει σαν ουσία, δεν έχει καμία σχέση με τον Θεό η αμαρτία· και το βασικότερο είναι ότι η αμαρτία, εδώ προσέξατέ το, όταν υπάρξει, γιατί βρίσκεται…πού αλήθεια; Αφού δεν έχει ουσία; Αφού δεν είναι ον. Δεν είναι κάτι που υπάρχει. Είναι στην προαίρεση. Δεν έχει ουσία το κακό. Είναι στην προαίρεση. Εκείνο που θα κάνω και θα είναι κακό.
Θυμηθείτε εκεί που ο Απόστολος Πέτρος βλέπει εκείνο το όραμα με τα ακάθαρτα ζώα, που του λέγεται να θυσιάσει και να φάγει. «Μηδέποτε, Κύριε, να φάγω ακάθαρτο. Δεν έφαγα ποτέ». Ήταν τα ζώα ακάθαρτα νομικώς. Όχι οντολογικώς. Όχι στην πραγματικότητα δηλαδή. Αλλά γιατί απλώς είπε ο Θεός: «Αυτήν την κατηγορία των ζώων Εγώ την λέγω ακάθαρτα». Προσέξτε: «Εγώ την λέω ακάθαρτα». Νομικώς. Στον νόμο. Εδώ όμως η αμαρτία έχει μία οντολογική διάσταση. Προσέξατέ το. Θα το δείτε γιατί παρακάτω. Προσέξατέ το. Και αφήνει, βάζει την σφραγίδα της επάνω και στο σώμα και εις την ψυχή.
Γράφει ο Απόστολος Παύλος ακριβώς γι'αυτό: «Τοὺς πάντας ἡμᾶς –λέγει εις την Β΄προς Κορινθίους επιστολή του- (:Όλοι μας) φανερωθῆναι δεῖ ἔμπροσθεν τοῦ βήματος τοῦ Χριστοῦ(:θα πρέπει να σταθούμε όλοι, μετά την ανάσταση των νεκρών, μπροστά στο δικαστικόν βήμα του Χριστού), ἵνα κομίσηται ἕκαστος(:για να πάρει ο καθένας) τὰ διὰ τοῦ σώματος πρὸς ἃ ἔπραξεν, εἴτε ἀγαθὸν εἴτε κακόν». Τι έκανες με το σώμα σου; Αυτό θα απολαύσεις. Ενήστευσες; Αμοιβήν. Επόρνευσες; Κατηγορία. Και εις την ψυχήν. Βέβαια προϋποτίθεται. Αλλά τονίζει εδώ το σώμα, γιατί πολλοί θα πίστευαν ότι… «Τι το σώμα; Τι; Και λοιπόν τι;». Αλλά το σώμα είναι γνωστό ότι διαλύεται εις τον τάφον. Όταν θα πάρομε το καινούριο μας σώμα, θα είναι το παλιό, αναστημένο. Αυτό θα έχει τα στίγματα της αμαρτίας. Γι'αυτό σας είπα ότι η αμαρτία έχει μία οντολογική διάσταση εις τον άνθρωπον. Τα στίγματα της αμαρτίας. Είναι φοβερό αυτό. Και όταν το σώμα και η ψυχή ή και τα δυο φέρουν τα στίγματα της αμαρτίας, τα οποία είναι ανεξίτηλα, τότε δεν μπορεί ο άνθρωπος να μπει στην Βασιλεία του Θεού. Απλούστατα είναι ακατάλληλος. Ένα μόνο εξαλείφει αυτήν την οντολογική διάστασιν της αμαρτίας. Ένα μόνον. Η μετάνοια. Αν έχεις μετανοήσει. Αυτό εξαλείφει αυτήν την οντολογική διάσταση, την οντολογική σφραγίδα.
Συνεπώς, η κάθαρση, που λέγει ο Απόστολος εδώ, να καθαρίσομε τους εαυτούς μας, η κάθαρση, πρέπει να σας πω, αγαπητοί, ότι είναι ένα έργο ζωής, ολοκλήρου ζωής. Δεν είναι μία υπόθεσις μίας ώρας, μίας μέρας, ενός μηνός. Είναι έργο ολοκλήρου ζωής. Και η μετάνοια αντίστοιχα είναι έργον ζωής. Γι'αυτό λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: «Ἀεί (:Πάντοτε -αφού είναι έργον ζωής) φιλοπόνει τήν κάθαρσιν». «Πάντοτε να φιλοπονείς, να εργάζεσαι την κάθαρσή σου».
Θα τονίσει ακόμη ο Παύλος: «Ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ». Προσέξατε. Όχι από του μολυσμού αφηρημένα. «Ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ». Και ο κατάλογος που μολύνει το σώμα και την ψυχή είναι μακρύς. Γι'αυτό λέγει: «ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ». Δεν θα αρχίσομε εμείς, κατά το δοκούν, υποκειμενικά, να αμνηστεύομε τον εαυτόν μας, κάνοντας διάκριση σε μικρές και μεγάλες αμαρτίες. «Α, αυτό δεν πειράζει. Α, εκείνο, ναι, είναι βαρύ». Γι'αυτό λέει ο Παύλος «ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ». Είτε μικρή, είτε μεγάλη, μπορεί να είναι αυτή η αμαρτία. Και θα επαναλάβω ότι ο μολυσμός αναφέρεται και εις το σώμα και εις την ψυχή, και εις την ψυχή και εις το σώμα. Γιατί ο άνθρωπος δεν είναι σώμα, ούτε είναι ψυχή. Ο άνθρωπος είναι σώμα συν ψυχή. Αν για μια στιγμή χωρίζουν αυτά τα δυο, είναι γιατί εξυπηρετείται ό,τι εξυπηρετείται στο σχέδιο του Θεού. Και τιμωρία, ο θάνατος δηλαδή, αλλά και αποκατάσταση μετά του ανθρώπου, για να μην γίνει το κακό αθάνατο.
Έτσι, λέγει ο Οικουμένιος: «Τὰ μὲν τῶν ἁμαρτημάτων μολύνει τὸ σῶμα, οἷον πορνεία, μοιχεία… τά δὲ τὸ πνεῦμα, τοὐτέστιν τὴν ψυχήν, οἷον ἀκάθαρτοι λογισμοί, μνησικακία». Τα μεν αμαρτήματα μολύνουν το σώμα. Όπως είναι, λέει, τα σαρκικά αμαρτήματα. Τα δε μολύνουν την ψυχή. Όπως είναι, εδώ λέγει, οι ακάθαρτοι λογισμοί, η μνησικακία. Εμείς θα μπορούσαμε να προσθέσομε: Η υπερηφάνεια είναι αμαρτία της ψυχής. Ο φθόνος, η απιστία, το μίσος, το ψεύδος, η ειδωλολατρία, η μαγεία, η δειλία στην ομολογία του ονόματος του Χριστού ή στην βίωση της πνευματικής ζωής: «Θα με κατηγορήσουν, θα με κοροϊδέψουν οι άλλοι, εάν βιώσω την πνευματική ζωή». Είναι αμαρτήματα της ψυχής. Ο Παύλος γράφει για τα αμαρτήματα τώρα του σώματος: «Φεύγετε την πορνείαν (:Μακριά. Αποφεύγετε. Γυρίστε την πλάτη σας και πάρετε δρόμο). Πᾶν ἁμάρτημα –με σαφήνεια το λέγει- ὃ ἐὰν ποιήσῃ ἄνθρωπος ἐκτὸς τοῦ σώματός ἐστιν(: Κάθε αμάρτημα που θα κάνει ο άνθρωπος, είναι έξω από το σώμα του -Πού είναι; Στην ψυχή. Ειδικά όμως τα σαρκικά αμαρτήματα, πορνεία, μοιχεία, κ.λπ. αυτά λέγει, είναι στο σώμα), ὁ δὲ πορνεύων εἰς τὸ ἴδιον σῶμα ἁμαρτάνει».
Έχομε λοιπόν δυο σφραγίδες. Και επί του σώματος και επί της ψυχής. Ας μας επιτραπεί να προσθέσομε: Η γαστριμαργία είναι αμάρτημα του σώματος. Η μέθη και η εφάμαρτη τρυφή, η εφάμαρτη τρυφή, εκείνη η αμαρτωλή απόλαυσις: πώς θα καπνίσω το τσιγάρο μου, πώς θα πάρω τα ναρκωτικά, πώς θα στρογγυλοκαθίσω κατά τρόπον που να δείχνω νωχέλεια κ.λπ. στον εαυτό μου, είναι αμαρτήματα του σώματος. Γι'αυτό υπάρχει ο όρος στην Καινή Διαθήκη, ο όρος «σπατάλη». Λέει φερειπείν για την γυναίκα την χήρα η οποία κοιτάζει… κοιτάζει… από δω κι από κει, κοιτάζει: «Αυτή», λέει, «ζώσα, εσπατάλησε τον εαυτόν της». Να εξηγήσω το «σπαταλώ»; Που σημαίνει… πώς να σας το πω; Ας πούμε, τρώγω και τρώγω παραπανίσια και ό,τι περισσεύει το πετάω, το ποδοπατώ… Ναι, ναι. Γιατί υπάρχει αυτή η εικόνα. Είναι ένα θηρίο που βλέπει ο Δανιήλ, στην Μεσόγειο. «Όχι», λέει, «μόνο τρώγει ό,τι τρώει- είναι η ρωμαϊκή αυτοκρατορία- αλλά με τα πόδια», λέγει, «τσαλαβουτάει ό,τι υπάρχει τροφή μπροστά». Αυτό εν ευρεία εννοία είναι η σπατάλη. Ο δε άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος λέγει: «Ἐντρυφήσατε -Είδατε; Η τρυφή. Όχι να μην χαρείς την ζωή σου. Να μην χαρείς ένα ωραίο φαγητό. Αλλά όταν πας παραπέρα. Ο Θεός έκανε τις ωραίες γεύσεις, τις ωραίες οσμές. Πρόσεξε όμως. Η τρυφή είναι κάτι πολύ πολύ παραπέρα .«Ἐντρυφήσατε ἐπὶ τῆς γῆς –λέει ο άγιος Ιάκωβος- καί ἐσπαταλήσατε».
Αυτά αναφέρονται στο σώμα. Το σώμα και η ψυχή είναι στοιχεία, αγαπητοί μου, δοξολογικά. Θα δοξάσουμε τον Θεό και με την ψυχή μας, θα δοξάσουμε τον Θεό και με το σώμα μας. Γι'αυτό, τελειώνοντας τον κατάλογό του περί αμαρτιών σαρκικών ο Απόστολος Παύλος, στο έκτο κεφάλαιο στην Α΄ προς Κορινθίους επιστολή του, τελειώνει έτσι: «Δοξάσατε δὴ τὸν Θεὸν(:Δοξάσατε λοιπόν τον Θεόν) ἐν τῷ σώματι ὑμῶν καὶ ἐν τῷ πνεύματι ὑμῶν(:και με το σώμα σας και με το πνεύμα σας- Είναι χαρακτηριστικό ότι προτάσσει το σώμα του πνεύματος. Το προτάσσει. Που σημαίνει…δίδει το προβάδισμα επειδή μίλησε περί σαρκικών αμαρτημάτων), ἅτινά ἐστι τοῦ Θεοῦ (:που και τα δυο -λέγει ο Παύλος- είναι του Θεού)».Και το ένα ανήκει στον Θεό και το άλλο ανήκει στον Θεό. Και το συμπέρασμα μάς το δίδει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: «Πᾶσαν ἁγνίσωμεν αἴσθησιν (:Να αγνίσομε κάθε αίσθηση), καθαρθῶμεν ἁφήν (:μην πας κι ακουμπάς πάνω στον άλλον άνθρωπο αμαρτωλά), γεῦσιν (:λάρυγγα), φωτισθῶμεν ἀκοήν, φωτισθῶμεν γλῶσσαν». Λέγει ο Ζιγαβηνός: «Οὐ γὰρ τὸ καθαρίσαι μόνον ἀρκεῖ ποιεῖν καθαρὸν, ἀλλὰ καὶ ἑτέρου τινὸς ὑμῖν δεῖ τῆς ἁγιωσύνης». Πράγματι, δεν είναι αρκετό μόνον να καθαρίσεις τον εαυτόν σου. Πρέπει να επιτελέσεις και την αγιοσύνη. Γι'αυτό λέγει ο Παύλος: «Ἐπιτελοῦντες ἁγιωσύνην ἐν φόβῳ Θεοῦ».
Για να το καταλάβομε, με μία εικόνα. Δεν είναι αρκετό να καθαρίσεις από τα ζιζάνια το χωράφι. Δεν είναι αρκετό να το σκάψεις και βαθιά να το αρώσεις, να το προετοιμάσεις, αλλά να μην σπείρεις. Προς τι τότε, λοιπόν, το όργωμα του χωραφιού; Εάν ο καθαρισμός από παντός μολυσμού συνιστά την αρνητικήν όψιν του αγιασμού, η άσκησις της αρετής, δηλαδή της αγιοσύνης, συνιστά την θετική όψη. Είναι και τα δυο αναγκαία να γίνουν. Και ο αγιασμός είναι και ψυχής και σώματος. Και όπως λέει ο Απόστολος Παύλος στην προς Εβραίους: «Καὶ τὸν ἁγιασμόν -να επιδιώκετε-, οὗ χωρὶς οὐδεὶς ὄψεται τὸν Κύριον». «Κανείς δεν θα δει το πρόσωπο του Κυρίου, χωρίς τον αγιασμό», λέγει στο 12ο κεφάλαιο στην προς Εβραίους.
Ο αγιασμός, αγαπητοί, δεν είναι απλώς η άσκησις μερικών αρετών. Αλλά είναι ο διαποτισμός ολοκλήρου της υπάρξεως από την αγιότητα. Και αυτή η αγιότητα όχι αυτόνομη, γιατί έτσι μ’ αρέσει. Αλλά «ἐν φόβῳ Θεοῦ», λέει ο Παύλος. Δηλαδή ο φόβος του Θεού θα είναι εκείνος, ο οποίος θα τροφοδοτεί την αγιότητα και θα την συντηρεί. Θα εξαρτάται από τον φόβο του Θεού. Θα είναι εξάρτημα του φόβου του Θεού. Επιμένω σ’ αυτό. Γιατί αλλιώτικα δημιουργούμε την αυτόνομη αγιότητα, ηθική έξω από τον Θεό, από ένα καπρίτσιο μας, γιατί έτσι μας αρέσει. Όχι. Μία τέτοια αγιότητα αποβάλλεται, απορρίπτεται από τον Θεό. Και αυτός ο φόβος του Θεού θα είναι εκείνος που θα περιφρουρεί την αγιότητα. Και μάλιστα με τα καγκελάκια της ταπεινώσεως. Έτσι θα περιφρουρεί την αγιότητα. Θέλεις να μην χάσεις καμία αρετή; Και να μειωθεί η αγιότητά σου; Έχε ταπείνωση. Ποια αρετή θέλεις; Την αγάπη; Βάλε την σφραγίδα της ταπεινώσεως. Ποια αρετή θέλεις; Την ελεημοσύνη; Βάλε την αρετή της ταπεινώσεως. Ποια αρετή θέλεις; Την αγνότητα; Βάλε την αρετή της ταπεινοφροσύνης. Η αρετή της ταπεινοφροσύνης θα μπαίνει σαν σφραγίδα στην κάθε αρετή, είτε σωματική, είτε πνευματική. Έτσι και καυχηθήκαμε, αγαπητοί μου, ότι είμαστε κάτι, γιατί πετύχαμε εγκράτεια, γιατί πετύχαμε αγνότητα, δηλαδή δεν βάλομε την σφραγίδα της ταπεινοφροσύνης, θα αναποδογυριστούμε. Θα τα χάσομε όλα.
Αγαπητοί, έχομε ρητή την εντολή του Θεού. «Ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι Ἐγὼ Ἅγιος εἰμί». «Να γίνεσθε άγιοι, γιατί Εγώ είμαι Άγιος». Έτσι έχομε το πρότυπον του αγιασμού μας, που είναι ο Κύριος. Γι'αυτό σας είπα, δεν θα έχομε αγιότητα αυτόνομον. Και το «καθ' ὁμοίωσιν» -που πλαστήκαμε «κατ' εἰκόνα καὶ καθ' ὁμοίωσιν»- το «καθ' ὁμοίωσιν» θα βρίσκει την πληρότητά του εις αυτόν τον αγιασμό.
Μας αναφέρει ο Παύλος- δεν μεταφράζω: «Παρακαλῶ οὖν ὑμᾶς, ἀδελφοί, διὰ τῶν οἰκτιρμῶν τοῦ Θεοῦ, παραστῆσαι τὰ σώματα ὑμῶν θυσίαν ζῶσαν(:τα σώματά σας θυσία ζωντανή), ἁγίαν, εὐάρεστον τῷ Θεῷ, τὴν λογικὴν λατρείαν –«λογική» θα πει πνευματική- ὑμῶν, καὶ μὴ συσχηματίζεσθαι τῷ αἰῶνι τούτῳ(:μη γίνεσθε μία φόρμα με τον κόσμον τούτον, με τον αιώνα αυτόν), ἀλλὰ μεταμορφοῦσθαι τῇ ἀνακαινώσει τοῦ νοὸς ὑμῶν, εἰς τὸ δοκιμάζειν ὑμᾶς τί τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, τὸ ἀγαθὸν καὶ εὐάρεστον καὶ τέλειον».
Ναι. Ο αγιασμός, αγαπητοί, δεν είναι μόνον ο μη συσχηματισμός με τον κόσμον. Αλλά και η πνευματική θυσία. Ψυχής και σώματος θυσία. Τσιτσιρίζεσαι όταν θέλεις να μείνεις εγκρατής και δεν θες να παρασυρθείς από την ανηθικότητα. Σαν να μπαίνεις επάνω στη σχάρα με τα κάρβουνα αναμμένα -όπως προσεφέρετο επί εσχάρας το κρέας του θυσιαζομένου ζώου. Γι'αυτό λέει: «Να προσφέρετε θυσία τα σώματά σας, ζώσα θυσία». Είναι λοιπόν η πνευματική θυσία και της ψυχής και του σώματος. Είναι η μεταμόρφωσις, όπως μας λέει ο Παύλος, σε μια καινούρια, ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι νοοτροπία. «Τῇ ἀνακαινώσει τοῦ νοὸς ὑμῶν». Και ο πλήρης συντονισμός στο θέλημα του Θεού. Τι το θέλημα του Κυρίου· το ευάρεστον και τέλειον. Τότε, με αυτές τις προϋποθέσεις, τότε, οι υποσχέσεις του Θεού, θα μας καταστήσουν κατοικητήριά Του. Τότε θα έρθει ο Κύριος να κατοικήσει μέσα μας. Τότε γίνονται πραγματικότητα. Θέλετε; Αυτό λέγεται και αυτό είναι η πνευματική ζωή.
ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ
και με απροσμέτρητη ευγνωμοσύνη στον πνευματικό μας καθοδηγητή
μακαριστό γέροντα Αθανάσιο Μυτιληναίο,
ψηφιοποίηση και επιμέλεια της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας:
Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
- Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.
- https://www.arnion.gr/
Login