Δημιουργικός και θεραπευτικός Οραματισμός. Ασυμβίβαστος με την Ορθοδοξία

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ  ΝΑΥΠΛΙΩΤΗΣ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΣ ΟΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

https://www.entaksis.gr/

ΟΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ

Ο «οραματισμός» είναι μια αντιεπιστημονική τεχνική η οποία εδράζεται σε αποκρυφιστικό δόγμα σύμφωνα με το οποίο: «Οτιδήποτε στέλνουμε στο Σύμπαν επιστρέφει ή αντανακλάται σε εμάς». Σύμφωνα με την τεχνική αυτή ο κάθε άνθρωπος μπορεί χρησιμοποιώντας ως εργαλείο την φαντασία του να δημιουργήσει εικόνες οι οποίες κατά έναν ανεξήγητο και μεταφυσικό τρόπο θα υλοποιηθούν! Έτσι ο άνθρωπος μπορεί να κατορθώσει τα πάντα από το να γίνει πλούσιος ή και να θεραπεύσει οποιαδήποτε ασθένεια.  Με τον «οραματισμό» και τη φαντασία πιστεύουν ότι μπορούν να επιτύχουν οτιδήποτε, μπορούν να αλλάξουν «μια κατάσταση πού υπάρχει» και να δημιουργήσουν για τον εαυτό τους «ό,τι θέλουν να έχουν, να κάνουν ή να είναι». Αυτή η μέθοδος δεν είναι τόσο νέα, όπως θέλουν να μας την παρουσιάζουν και εφαρμόστηκε πρώτη φορά στη Δύση, συστηματικά από τον Χοσέ Σίλβα τη δεκαετία του 1940, γνωστή ως Μέθοδος Σίλβα ή Silva Mind Control, (Η Ζ’ Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη έχει κατατάξει την ομάδα αυτή στις ασυμβίβαστες με την Ορθόδοξη πίστη). Υπάρχει ως Δημιουργικός ή Θεραπευτικός Οραματισμός ή Θεραπευτική εικονοπλασία ή Οπτικοποίηση.

Κατ’ αρχήν να πούμε ότι και αυτή η μέθοδος της Νέας Εποχής παρουσιάζεται με επιστημοσικοφανές προσωπείο.  Έτσι στο βιβλίο του Δρ. Σάββα Νεοκλέους, Σημειώσεις Δημιουργικού Οραματισμού, το κεφάλαιο με τίτλο: «ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΜΑΣ» ξεκινάει με μια επιστημονική ανακρίβεια όταν λέει πως: «Έχει αποδειχθεί σήμερα ότι ο εγκέφαλος, που στην αρχή θεωρούταν ένα ενιαίο όργανο, είναι στην πραγματικότητα δύο. Ο καθένας από τους “δύο εγκεφάλους” (τα δύο ημισφαίρια) έχει πολλές λειτουργίες τις οποίες, κάτω από κανονικές συνθήκες, δεν μπορεί να επιτελέσει ο άλλος. Ο Αριστερός Εγκέφαλος είναι η έδρα μιας σειράς λειτουργιών, ανάμεσα στις οποίες είναι η συνειδητή σκέψη, η λογική, ενώ ο Δεξιός Εγκέφαλος είναι η έδρα μιας σειράς λειτουργιών, ανάμεσα στις οποίες είναι τα συναισθήματα, η δημιουργικότητα, η διαίσθηση, τα όνειρα, η νοερή απεικόνιση, η φαντασία …¹

Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Γιούτα αποκάλυψαν ότι οι… αριστερές και δεξιές θεωρίες του εγκεφάλου αποτελούν μύθο, μέσα από την ανάλυση περισσότερων από 1.000 εγκεφάλων. Συγκεκριμένα είδαν ότι οι εθελοντές της μελέτης δεν χρησιμοποιούσαν περισσότερο κάποιο από τα δύο ημισφαίρια αλλά ολόκληρο τον εγκέφαλό τους καθ’ όλη τη διάρκεια του πειράματος. Ο Δρ. Άντερσον εξήγησε μιλώντας στην ιστοσελίδα επιστημονικών ειδήσεων LiveScience ότι «δεν ισχύει πως το αριστερό ημισφαίριο συνδέεται με τη λογική περισσότερο απ’ ό,τι το δεξιό. Παράλληλα, η δημιουργικότητα δεν έχει την “έδρα” της στο δεξιό ημισφαίριο ούτε στο αριστερό. Στην πραγματικότητα οι συνάψεις μεταξύ όλων των περιοχών του εγκεφάλου είναι εκείνες που κάνουν το κάθε άτομο να εμφανίζει δημιουργικότητα αλλά και αναλυτική και λογική σκέψη».²

Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΟΡΑΜΑΤΙΣΜΟΥ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΕΣ ΤΟΥ

 Η επιστημονική τεκμηρίωση της μεθόδου καταρρίπτεται. Ας δούμε την επιχειρηματολογία των οπαδών του οραματισμού για την λειτουργία του:

Σύμφωνα με ιστοσελίδα του χώρου:

• Δημιουργικός Οραματισμός είναι η τεχνική, όπου χρησιμοποιώντας την φαντασία μας μπορούμε να δημιουργήσουμε όλα όσα επιθυμούμε στην ζωή. Ο Δημιουργικός Οραματισμός λειτουργεί ως εξής: Πρώτα από όλα το Φυσικό Σύμπαν είναι ενέργεια και μαγνητίζει (έλκει). Η φυσική ενέργεια ακολουθεί την ιδέα , δηλαδή την νοητική ενέργεια.  Οτιδήποτε στέλνουμε στο Σύμπαν επιστρέφει ή αντανακλάται σε εμάς.
• Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσουμε στον Δημιουργικό Οραματισμό.

1. Θέτουμε έναν στόχο-Δημιουργούμε μια καθαρή ιδέα ή εικόνα-Συγκεντρωνόμαστε σε αυτή συχνά-Δίνουμε θετική ενέργεια.
2. Κάνουμε θετικές δηλώσεις σε ενεστώτα χρόνο, οι οποίες μας επιτρέπουν να αντικαταστήσουμε τα παλιά, φθαρμένα συστήματα του μυαλού μας και επιτρέπουν σε νέες ιδέες και σχέδια να εισχωρήσουν.
3. Πηγαίνουμε με το «ρεύμα», ή την «ροή» του ποταμού της ζωής , δηλαδή δεν προσπαθούμε να πάμε εκεί που θέλουμε να πάμε, αλλά θέτουμε ξεκάθαρα στο Σύμπαν ότι θέλουμε να φθάσουμε κάπου και απλώς ακολουθούμε το ρεύμα της ζωής να μας οδηγήσει εκεί.

• Έτσι μαθαίνουμε να προσφέρουμε, να δίνουμε και αποδεχόμαστε την καλοσύνη του Σύμπαντος.

1. Με αυτό τον τρόπο μοιραζόμαστε αλλά αφήνουμε χώρο για να έρθει (κυλήσει) ενέργεια σε εμάς.
2. Η ενέργεια μπορεί να έχει την μορφή της Αγάπης, συμπάθειας, φιλίας, υλική κατοχή, αναγνώριση κλπ.
3. Τέλος πρέπει να ανακαλύψουμε τον ανώτερο εαυτό μας, που δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια συνεργασία στην προσπάθεια μας να δημιουργήσουμε σε αυτή την ζωή, όπου συσχετιζόμαστε με διάφορα πράγματα που αγαπάμε να κάνουμε και έρχονται με ευκολία σε εμάς.
4. Όσο περισσότερο ερχόμαστε σε συμφωνία-εναρμόνιση με τον Ανώτερο Σκοπό μας σε συνδυασμό με τον Δημιουργικό Οραματισμό, τόσο περισσότερο πετυχαίνουμε σε υψηλό βαθμό ότι επιθυμούμε.
5. Χρειάζεται υπομονή και σύνδεση με την εσωτερική μας φωνή. Τότε αρχίζουμε να βλέπουμε ορατά αποτελέσματα στην ζωή μας.³

Σε άρθρο του περιοδικού “Ασφαλιστικό Μάρκετινγκ” με τίτλο: «Δημιουργικός Οραματισμός: Μια Τέχνη που θα την Απολαύσεις!», τεύχος 9 (Μάιος 2012) μεταξύ άλλων διαβάζουμε τα εξής:

• Τα καλά πράγματα συμβαίνουν στη ζωή σου όταν συγκεντρώνεσαι σ’ αυτά. Τα δυσάρεστα σταματούν να συμβαίνουν στη ζωή σου όταν σταματήσεις κι εσύ να συγκεντρώνεσαι σ’ αυτά. Η ευτυχία, η υγεία και η ευημερία σου εξαρτώνται από την προθυμία που δείχνεις να χρησιμοποιήσεις τη φαντασία σου για να συγκεντρωθείς σ’ εκείνο που θέλεις. Χωρίς να το συνειδητοποιείς προγραμματίζεις τον εαυτό σου όταν επαναλαμβάνεις συχνά: «θέλω, θέλω, θέλω αλλά δεν το αποκτώ». Οι νοητικές αυτές συζητήσεις που συνηθίζεις να κάνεις με τον εαυτό σου μπορούν να μπλοκάρουν οτιδήποτε επιθυμείς βαθιά.
• Όταν ενεργοποιείς κάποιο δυνατό ΘΕΤΙΚΟ συναίσθημα με τον οραματισμό σου, τότε στέλνεις ένα επείγον μήνυμα στο μυαλό σου το οποίο θα σταματήσει εκείνο που κάνει, δηλαδή όλες εκείνες τις αρνητικές σκέψεις που εμποδίζουν τον ερχομό αυτού που θέλεις και ανταποκρίνεται στην έκκλησή σου.

Στο άρθρο με τίτλο «Δημιουργικός Οραματισμός Επιτυχίας (NLP visualization/swish)» του κ. Γεωργίου Προφέτη, διαβάζουμε:

• Διαδικασία υλοποίησης

Χαλαρώστε ακόμη περισσότερο και αφήστε τον εαυτό σας ελεύθερο να οραματιστεί. Πάρτε 2-3 καλές, βαθιές αναπνοές (αναπνέοντας από τη μύτη και εκπνέοντας από το στόμα) και φανταστείτε ότι με κάθε εκπνοή σας φεύγουν από μέσα σας όλες οι στεναχώριες, το άγχος, και οι εντάσεις. Με κάθε αναπνοή σας χαλαρώνετε και ανακουφίζεστε ολοένα και περισσότερο.

• Φανταστείτε τώρα ότι βρίσκεστε ως θεατής σε μια αίθουσα κινηματογράφου και κάθεστε στη μεσαία σειρά
• Σε λίγο ξεκινάει η προβολή μιας ταινίας
• Η ταινία έχει τίτλο «επιτυχημένη ζωή» και περιέχει όσα σκηνοθετήσατε στο “future me” image
• Εσείς είστε ο πρωταγωνιστής αυτής της ταινίας!
• Η ταινία έχει ζωντανά, έντονα χρώματα, καθαρή, κρυστάλλινη εικόνα και πανέμορφη μουσική που σας κάνει να αισθάνεστε υπέροχα.
• Αφήστε τον εαυτό σας να απολαύσει την ταινία για 3-5’ λεπτά. Νιώστε τα συναισθήματα που σας προκαλεί, αφήστε τον εαυτό σας να νιώσει καλά, να βιώσει αυτά που ονειρεύεται. Δείτε τις λεπτομέρειες στις διάφορες σκηνές: αυτά που συμβαίνουν, την έκφραση του προσώπου σας, τα ρούχα σας, τις σκέψεις που κάνετε, τα συναισθήματά σας, αυτά που σας λένε οι άλλοι, το περιβάλλον κλπ.
• Στη συνέχεια, κάντε “break state” (καθαρίστε νοητικά την οθόνη –σαν να γίνεται διάλειμμα)
• Με το πέρας του διαλείμματος η προβολή της ταινίας ξαναρχίζει, με τη διαφορά ότι τώρα δεν τη βλέπετε από τη θέση του θεατή, αλλά τη βιώνετε από το ρόλο του πρωταγωνιστή (δηλ. είστε «μέσα» στην ταινία και όχι στην αίθουσα του κινηματογράφου).
• Απολαύστε την ταινία για 3-5’ λεπτά.
• Κάντε την άσκηση από την αρχή 5-6 φορές.⁴

«Αν κανείς οραματισθεί, αυτό πού επιθυμεί, τότε ο Νους δημιουργεί αυτό πού απεικονίζει»

Όπως αντιλαμβάνεται ο αναγνώστης και αυτή μέθοδος δεν μπορεί να κρύψει επιτυχώς το αντιεπιστημονικό της υπόβαθρο. Αυτό το είχε καταλάβει πρώτος ο Χοσέ Σίλβα όταν τελικά μετονόμασε την πρακτική του από επιστημονική σε θρησκευτική για να διασκεδάσει τις αντιδράσεις του επιστημονικού κόσμου αλλά και των συλλόγων γονέων της Αμερικής. Το γεγονός ότι και οι σύλλογοι γονέων ξεσηκώθηκαν εναντίον της κίνησης σημαίνει πώς η μέθοδος είχε αρνητικές συνέπειες στα παιδιά των γονέων αυτών. Γι’ αυτό και συγκαταλέγουν την κίνηση στις λεγόμενες «ψυχολατρείες». Κατά την άποψη των Αμερικανικών Συλλόγων Γονέων η κίνηση προβάλλει είδος υπνωτισμού και οι οπαδοί της γίνονται φανατικοί στο να θέλουν να συνεχίσουν τα μαθήματα, είναι έτοιμοι να πληρώσουν οτιδήποτε γι’ αυτό το σκοπό. Σημειωτέον ότι η κίνηση απαγορεύθηκε στο Κάνσας. O Σίλβα, αντί να καθιερώσει την άποψή του με επιστημονικό τρόπο, κατέφυγε σε τέχνασμα. Κρύφτηκε πίσω από θρησκευτικές δοξασίες. Για να παρακάμψει τις αντιδράσεις και την επέμβαση του εισαγγελέα οργάνωσε την κίνησή του σαν θρησκευτική και κοσμοθεωριακή κοινότητα, με το όνομα «Οικουμενική Κοινωνία» (Ecumenical Sοciety οf Ρsychorientοlοgy). Έτσι μπορούσε πλέον να κινηθεί ελεύθερα, με βάση τα πρότυπα άλλων ψυχολατρειών, όπως της «Scientοlοgy Church» του Ρον Χάμπαρτ.⁵

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

 Ο οραματισμός χρησιμοποιείται πλέον στην εκπαίδευση (δημιουργική γραφή, εύκολο διάβασμα κλπ) αλλά και σε μαθήματα συμβουλευτικής και επίλυσης προβλημάτων. Χρησιμοποιείται επίσης για την ανάπτυξη μεταβαλλόμενων καταστάσεων συνείδησης στους μαθητές, προκειμένου να αποκτήσουν την ικανότητα να φτάσουν σε «εσωτερικούς οδηγούς» ή να αγγίξουν δήθεν τον «ανώτερο εαυτό» και τις δυνάμεις του. Χρησιμοποιείται για την ενίσχυση του μαθησιακού δυναμικού, την αυτοεκτίμηση και τη μείωση του στρες.

ΥΠΟΒΑΘΡΟ

Στους Σαμάνους

Οι σαμάνοι, οι πνευματιστές, οι μάγοι και οι μάγισσες χρησιμοποιούν συνήθως τον οραματισμό. Πολλοί άνθρωποι γνωρίζουν τους Αμερικανούς σαμάνους Carlos Castaneda και Lynn Andrews, των οποίων τα βιβλία έχουν πουλήσει πολλά εκατομμύρια αντίτυπα. Στα γραπτά τους τονίζουν ότι ο οραματισμός/οπτικοποίηση είναι το βασικό συστατικό για την επιτυχία ενός σαμάνου. Σύμφωνα με τους υπνοθεραπευτές Richard Dobson και Natasha Frazier, «Τα τελευταία χρόνια οι σαμανικές τεχνικές έκστασης έχουν ερμηνευτεί σχεδόν εξ ολοκλήρου ως μια μορφή οπτικοποίησης».⁶

Ο οραματισμός είναι κοινός σε πολλές αποκρυφιστικές ομάδες, Νέα Σκέψη, Θεϊκή Επιστήμη, Σχολή Ενότητας του Χριστιανισμού, Θρησκευτική Επιστήμη κ.λπ. Στην ουσία, όλοι οι αποκρυφιστές χρησιμοποιούν οπτικοποίηση. Για παράδειγμα, ο «ψυχολόγος» Kreskin, μέντιουμ και διάσημος «διανοούμενος», δηλώνει ότι «κάνει συνεχώς πρόβες μέσω διανοητικών εικόνων».⁷

Στην Καμπάλα

Σύμφωνα με την «ιέρεια» του αποκρυφισμού Dion Fortune, η πρακτική Καμπάλα αποτελεί τεχνική γνώση, με σκοπό την ανάπτυξη δυνάμεων του νου με προσεκτική και μακρό­χρονη εξάσκηση, από τις οποίες η πρώτη είναι η δύναμη της συγκέντρωσης και η δεύτερη του οραματισμού.⁸

Στην Γιόγκα

Και στη γιόγκα ο οραματισμός είναι η βασική διεργασία σύνδεσης με την δαιμονική οντότητα με το όνομα «ανώτερος εαυτός».

Διαβάζουμε για τα 3 στάδια σύνδεσης: «1) Οραματισμός: Οραματιζόμαστε ότι ο Αγγελικός μας εαυτός στέκει απέναντι μας. 2) Επίκληση: Εάν γνωρίζουμε το όνομά του, το οποίο είναι ο κωδικός του τον καλούμε. Εάν όχι τον επικαλούμεθα ως Ανώτερο Αγγελικό Εαυτό. 3) Σύνδεση: Οραματιζόμαστε ότι από την καρδιά μας ξεκινά μια ενεργειακή φωτεινή κορδέλα η οποία πηγαίνει στην δική του και επανέρχεται πάλι στην δική μας σε συνεχή ροή. Κατά την διάρκεια της ένωσης ζητούμε από εκείνον να μας βοηθήσει, και εάν το θελήσουμε να αναλάβει το πλάνο της ζωής μας και να το διαμορφώσει όπως εκείνος γνωρίζει καλύτερα. Τελειώνουμε τον οραματισμό ευχαριστώντας τον».⁹

Ο Σατυανάντα Σαρασουάτι¹⁰ στο βιβλίο του Γιόγκα Νίντρα, περιγράφει τι θα βλέπει ο ασκούμενος στα πλαίσια των ασκήσεων οραματισμού: «Χάνετε τελείως την επίγνωση του φυσικού σας σώματος… οραματίζεστε… το σταυρό, ένα φέρετρο δίπλα σε τάφο, πουλιά, ηλιοβασίλεμα, τον ανώτερο εαυτό σας…το σώμα σας ανυψώνεται από ρεύματα αέρα πάνω από την ξηρά, εξαγνίζεται από λεπτά χρώματα, νεκρό σώμα που καίγεται σε φωτιά, όρθιος Χριστός… ανθρώπινοι σκελετοί… ο εαυτός σας ξαπλωμένος κάτω χωρίς καθόλου ρούχα… τελείως γυμνός… χρυσή χορδή που εκτείνεται από τον αφαλό σας προς τον ουρανό… σταυρός πάνω σε μια εκκλησία… ένας μοναχός με ξυρισμένο το κεφάλι… Βούδας σε ηρεμία… Χριστός που δείχνει συμπόνια…».¹¹

ΚΑΙ… ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΣ ΟΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ

Δεν θα μπορούσε να απουσιάζει η εφαρμογή της τεχνικής αυτής και από αμφιλεγόμενες θεραπευτικές μεθόδους. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι ο οραματισμός όπως θεμελιώθηκε από τους ιδρυτές του δεν έχει καμία σχέση με τον παρεμφερή όρο ‘Νοητικές Εικόνες’ (Mental Imagery) της ψυχιατρικής επιστήμης. Στην ψυχιατρική χρησιμοποιείται ως αναφορά στις αναπαραστάσεις και τη συνοδευτική εμπειρία των αισθητηριακών πληροφοριών χωρίς άμεσο εξωτερικό ερέθισμα. Τέτοιες αναπαραστάσεις ανακαλούνται από τη μνήμη και οδηγούν κάποιον να ξαναζήσει μια εκδοχή του αρχικού ερεθίσματος ή κάποιον νέο συνδυασμό ερεθισμάτων.  Πρόκειται περισσότερο για ανάκληση στη μνήμη και επανάληψη ενός συμβάντος, παρά χρήση της φαντασίας.¹²

Μπορεί λοιπόν ο ασθενής να θεραπευτεί από ασθένειες, ακόμα και ανίατες, αρκεί να φανταστεί ότι επεμβαίνει στη νόσο και την αφαιρεί από το σώμα (!!!). Ακόμη μπορείτε «να σβήσετε σκιές στους πνεύμονες, να απαλλαγείτε από ένα βήχα, να αποβάλλετε μια πέτρα από το νεφρό σας, οραματιζόμενος τον εαυτό σας να την τρίβει στα δάκτυλά του και να την αποβάλλει το πρωί..».¹³

«Κλείστε τα μάτια. Εκπνεύστε τρεις φορές και δείτε ότι είστε τα χέ­ρια του Θεού. Εκπνεύστε μία φορά. Βλέποντας τα χέρια σας σαν αυτά του Παντοδυνάμου, αγγίξτε το σημείο επάνω και μέσα στην άρρωστη περιοχή, καθαρίζοντας απαλά όλες τις ακαθαρσίες και τη μόλυνση και ύστερα βάζοντας σε τάξη ό,τι πριν βρισκόταν σε αταξία (για παρά­δειγμα, μπορείτε να συνυφάνετε τις ίνες του τοιχώματος του παχέος εντέρου). Ύστερα, εκπνεύστε μία φορά και δείτε το σώμα σας σε τέ­λεια κατάσταση. Το πρόσωπό σας είναι χαρούμενο και χαμογελαστό και το μυαλό σας δουλεύει με τον πιο ικανοποιητικό τρόπο. Σας αρέ­σει ο εαυτός σας. Δείτε τον εαυτό σας να κατακλύζεται από μια απα­λή ηλιοβροχή, που έρχεται από ψηλά. Νιώστε περήφανοι για το σώ­μα που φτιάξατε. Ύστερα, ανοίξτε τα μάτια».¹⁴

Θα μπορούσε να είναι ένα κακόγουστο αστείο αυτό. Και φυσικά δεν είναι, επειδή απευθύνεται σε συνανθρώπους μας που πάσχουν από καρκίνο ή άλλες ανίατες ασθένειες και οι οποίοι θα μπορούσαν να βασιστούν στην μέθοδο αυτή και να προσπαθήσουν να θεραπευτούν με τραγικά αποτελέσματα.

ΚΑΘΟΛΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΣΜΟΣ

ΣΤΑ ΔΙΧΤΥΑ ΤΟΥ ΟΡΑΜΑΤΙΣΜΟΥ

Είναι γνωστή η εισβολή και καθιέρωση αποκρυφιστικών πρακτικών στο χώρο των «χαρισματικών» δια μέσω του κινήματος της «Θετικής Ομολογίας» σύμφωνα με την οποία η πίστη είναι ζήτημα περισσότερο του τι λέμε παρά του σε ποιόν πιστεύουμε. Έτσι οι λέξεις αποκτούν δημιουργική δύναμη όπως ακριβώς χρησιμοποιούνται σε αποκρυφιστικές τεχνικές και σε μαγικές επικλήσεις. Αυτό που λέτε, ισχυρίζονται οι διδάσκαλοι της κίνησης, καθορίζει και αυτό που συμβαίνει γύρω σας. Οι προσευχές σας και ειδικά οι αιτήσεις σας πρέπει να διατυπώνονται θετικά και χωρίς αμφιταλαντεύσεις. Τότε ο Θεός είναι υποχρεωμένος να απαντήσει!!!¹⁵

Τι συμβαίνει όμως και με τα άλλα δόγματα; Ο κουάκερος θεολόγος και συγγραφέας Ρίτσαρντ Τζέιμς Φόστερ σε βιβλίο του¹⁶ αναφέρεται σε μια περίπτωση οραματισμού όταν κάποτε κλήθηκε να προσευχηθεί για ένα βαριά άρρωστο μωρό κορίτσι:

«Ο τετράχρονος αδερφός της ήταν στο δωμάτιο και έτσι εγώ του είπα ότι χρειαζόμουν τη βοήθειά του για να προσευχηθώ για την αδερφή του… Αυτός ανέβηκε στην καρέκλα δίπλα μου. ‘Ας παίξουμε ένα παιχνίδι’, είπα. ‘Εφόσον γνωρίζουμε ότι ο Ιησούς είναι πάντα μαζί μας, ας φανταστούμε ότι κάθεται στην καρέκλα απέναντί μας και περιμένει υπομονετικά να εστιάσουμε την προσοχή μας σε Αυτόν. Όταν Τον βλέπουμε, αρχίζουμε να σκεφτόμαστε περισσότερο την δική Του Αγάπη παρά το πόσο άρρωστη είναι η Τζούλι’. Χαμογελάει, σηκώνεται και έρχεται… Λοιπόν ας βάλουμε και οι δύο τα χέρια μας στην Τζούλι και όταν το κάνουμε, ο Ιησούς θα βάλει και Αυτός τα χέρια Του πάνω από τα δικά μας. Θα δούμε και θα φανταστούμε ότι το Φως Του Ιησού ρέει άμεσα στην μικρή σου αδερφή και την κάνει καλά. Ας φανταστούμε ότι το φως του Χριστού πολεμά τα κακά μικρόβια μέχρι να φύγουν όλα. Εντάξει!».

Φυσικά αυτό δεν είναι προσευχή, είναι αποκρυφισμός και όπως θα δούμε έχει βαθιές ρίζες και στον Παπισμό.

Ο Ιησουίτης ιερέας Anthony de Mello την αποκαλεί «φανταστική προσευχή» και λέει ότι πολλοί από τους καθολικούς αγίους την άσκησαν.¹⁷ Ο Φραγκίσκος της Ασίζης φαντάστηκε να κατεβάζει τον Ιησού από το σταυρό. Ο Αντώνιος της Παδούης (Πάδοβα) φαντάστηκε να κρατάει το βρέφος Ιησού στην αγκαλιά του και να μιλάει μαζί του. Η Τερέζα της Άβιλας¹⁸ φαντάστηκε τον εαυτό της με τον Ιησού στην αγωνία Του στον κήπο της Γεσθημανή.

Αυτού του είδους οι πρακτικές αποτελούσαν αναπόσπαστο κομμάτι των πνευματικών ασκήσεων του Ιγνατίου Λογιόλα. Ο Ιγνάτιος Λογιόλα ήταν ο ιδρυτής του τάγματος των Ιησουιτών. Ισπανός στην καταγωγή, αποτέλεσε αυτός και το τάγμα του την αιχμή του δόρατος της Καθολικής Εκκλησίας στον αγώνα της ενάντια στον Προτεσταντισμό στα πλαίσια της Αντιμεταρρύθμισης. Αγιοποιήθηκε το 1622.

Ο Ιγνάτιος ωθούσε τους μαθητές του να περπατήσουν σε βιβλικές και εξωβιβλικές ιστορικές σκηνές μέσω της φαντασίας και να ζωντανέψουν τη σκηνή εφαρμόζοντας όλες τις αισθήσεις: βλέποντας τα γεγονότα, ακούγοντας τι λένε οι άνθρωποι, μυρίζοντας, δοκιμάζοντας και αγγίζοντας πράγματα – όλα μέσα στη σφαίρα της καθαρής φαντασίας. Ο οραματιστής της προσευχής διδάσκονταν ακόμη και να εισάγει τον εαυτό του στη σκηνή, μιλώντας στους βιβλικούς χαρακτήρες και υπηρετώντας τους. Ο Ιγνάτιος ενθάρρυνε τους ασκούμενους, για παράδειγμα, να φανταστούν τους εαυτούς τους παρόντες στη γέννηση και τη σταύρωση του Ιησού.

Ιδού μερικά αποσπάσματα από τις ‘Πνευματικές Ασκήσεις’ του Ιγνατίου:

«Φανταστείτε τον Χριστό τον Κύριό μας παρόντα ενώπιόν σας πάνω στο σταυρό και αρχίστε να μιλάτε μαζί του…»¹⁹
«Εδώ θα είναι να δούμε με φαντασία το μήκος, το πλάτος και το βάθος της κόλασης… να δείτε με φαντασία τις τεράστιες φωτιές και τις ψυχές που καίγονται … να ακούσετε τον θρήνο … με την αίσθηση της όσφρησης να αντιλαμβάνεστε τον καπνό… να αγγίζουμε τις φλόγες»²⁰

«Θα δω και θα φανταστώ τα Τρία Θεία Πρόσωπα, καθισμένα στο βασιλικό μαργαριτάρι ή θρόνο της Θείας Μεγαλειότητας… Θα δω την Παναγία και τους αγγέλους να την χαιρετούν. … την Παναγία, τον Άγιο Ιωσήφ, την υπηρέτρια, και το βρέφος Ιησού μετά τη γέννησή Του. Θα κάνω τον εαυτό μου έναν φτωχό λίγο ανάξιο σκλάβο και σαν να είμαι παρών, θα τους κοιτάξω, θα τους συλλογιστώ και θα τους υπηρετήσω…»²¹
«Ενώ κάποιος τρώει, ας φανταστεί ότι βλέπει τον Χριστό τον Κύριό μας και τους μαθητές Του στο τραπέζι και ας συλλογιστεί πώς τρώει και πίνει, πώς φαίνεται, πώς μιλάει και μετά προσπαθήστε να Τον μιμηθείτε»²²

Άλλος διάσημος παπικός μοναχός και θεολόγος, ο Τόμας Μέρτον (1915-1968), ο οποίος ανήκε στο τάγμα των Τραπιστών,  έδωσε ένα παράδειγμα προσευχής οραματισμού στο βιβλίο του Πνευματική Καθοδήγηση και Διαλογισμός. Πρότεινε να χρησιμοποιηθεί αυτή την τεχνική για την επικοινωνία με το βρέφος Ιησού στη γέννησή Του (!!!).

«Με απλά λόγια, η γέννηση του Κυρίου Χριστού στη Βηθλεέμ δεν είναι απλώς κάτι που παρουσιάζω με φαντασία. Δεδομένου ότι είναι ο αιώνιος Λόγος του Θεού ενώπιον του οποίου ο χρόνος είναι εντελώς και ταυτόχρονα παρών, το Βρέφος που γεννήθηκε στη Βηθλεέμ με «βλέπει» εδώ και τώρα. Δηλαδή, «είμαι» παρών στο μυαλό Του «τότε». Επομένως, μπορώ να Του μιλήσω ως προς ένα παρόν όχι μόνο στη φαντασία αλλά και στην πραγματικότητα. Αυτή η πνευματική επαφή με τον Κύριο είναι ο πραγματικός σκοπός του διαλογισμού».²³

ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΘΕΩΡΗΣΗ

Είδαμε ότι ο οραματισμός είναι μια θρησκευτική πρακτική των ανατολικών δοξασιών του ινδουισμού και βουδισμού. Η εισαγωγή του στον δυτικό κόσμο έγινε δια μέσω του Χοσέ Σίλβα (silva mind control) και υπόσχεται «αφύπνιση της κρυμμένης δύναμης του νου», «ανάπτυξη της δημιουργικότητάς σου», «καταπολέμηση το στρες», «καλύτερο ύπνο και καλύτερη μνήμη». Έκτοτε η μέθοδος του οραματισμού απέκτησε βαθιές ρίζες στο νεοεποχίτικο κίνημα αλλά και σε θρησκευτικές δοξασίες. Οι κίνδυνοι από τους πνευματικούς-πειραματισμούς των Παπικών είναι τεράστιοι. Η προσευχή μέσω οραματισμού είναι καθαρή φαντασία. Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί την γέννηση του Ιησού ή το πως έμοιαζε η Παναγία, ο Ιωσήφ ή ακόμη η φάτνη και τις συζητήσεις που έγιναν τότε μεταξύ των ιερών προσώπων; Όλα αυτά δεν τόλμησαν ούτε οι άγιοι Πατέρες να τα περιγράψουν.

Σύμφωνα με τους Πατέρες της Εκκλησίας για να φτάσει ο άνθρωπος στην πολυπόθητη θέωση πρέπει να απαλλαχθεί όχι μόνο από την φαντασίωση, αλλά και από αυτήν την ίδια την ενέργεια του φαντάζεσθαι, έστω και σε καλά πράγματα.

Ο άγιος Νικόδημος αναφέρει τα εξής καταλυτικά:

• Γνώριζε, ὅτι καὶ ὁ ἑωσφόρος καὶ ὁ πρῶτος τῶν Ἀγγέλων, ὄντας πρὶν ἀνώτερος τῆς παράλογης φαντασίας καὶ πέρα ἀπὸ κάθε σχῆμα καὶ χρῶμα καὶ αἴσθησι ὡς νοῦς λογικὸς καὶ ἄϋλος καὶ ἀσχημάτιστος καὶ ἀσώματος, ὕστερα ἀφοῦ φαντάσθηκε καὶ ἐσχημάτισε μὲ τὸ νοῦ του τὴν ἰσοθεΐα, ἔπεσε ἀπὸ ἐκείνη τὴν ἄμορφη καὶ ἀσχημάτιστη καὶ ἀπαθῆ καὶ ἑνιαία, ἀσώματη κατάστασι τοῦ νοῦ, κάτω στὴ πολυσχημάτιστη καὶ πολυμέριστη καὶ παχυλὴ αὐτὴ φαντασία, ὅπως εἶναι γνώμη πολλῶν θεολόγων καὶ ἔτσι, ἀπὸ ἄγγελος ἀσχημάτιστος, ἄϋλος καὶ ἀπαθής, ἔγινε διάβολος …²⁴
• Ὁπότε, ἀπὸ αὐτὰ μάθε, ἀγαπητέ, ὅτι ἡ φαντασία μὲ διάφορες μορφές, καθὼς εἶναι ἐφεύρεσι καὶ καρπὸς τοῦ διαβόλου, ἔτσι τοῦ εἶναι καὶ πολὺ ἐπιθυμητή. Ἐπειδή, σύμφωνα μὲ τοὺς Ἁγίους αὐτὴ εἶναι τὸ γεφύρι, μέσα ἀπὸ τὸ ὁποῖο περνώντας οἱ δολοφόνοι δαίμονες, ἑνώνονται μὲ τὴν ψυχὴ καὶ ἔτσι τὴν κάνουν κατοικητήριο αἰσχρῶν καὶ πονηρῶν καὶ βλάσφημων λογισμῶν καὶ ὅλων τῶν ἀκαθάρτων ψυχικῶν καὶ σωματικῶν παθῶν…²⁵
• Καὶ σχεδόν, κανένα πάθος ψυχικὸ ἢ σωματικὸ δὲν μπορεῖ νὰ πλησίαση τὸν νοῦ, παρὰ διὰ μέσου τῆς φαντασίας αὐτῆς τῶν αἰσθητῶν…²⁶

«ΕΣΕΣΘΕ ΩΣ ΘΕΟΙ» (Γεν. 3, 5).

Ο Οραματισμός καλεί τον άνθρωπο να γίνει «θεός». Η αρχέγονη πρό(σ)κληση του διαβόλου βρίσκει την εφαρμογή της στις διδασκαλίες της Νέας Εποχής. Ο άνθρωπος με διάφορες τεχνικές μπορεί να επιτύχει ό,τι επιθυμεί. Χρήματα, εξουσία, γνώση, αθανασία. Μπορεί να επιτύχει τα πάντα και με τη δύναμη της «συνείδησης» να δημιουργήσει τον κόσμο γύρω του. Χρειάζεται μόνο τον δικό του Οραματισμό. Επομένως καταλήγει «αυτόνομος», δεν χρειάζεται σωτήρα γιατί μπορεί να σώσει μόνος του τον εαυτό του. O άνθρωπος σήμερα διψάει για αγάπη, για συμφιλίωση με τον Θεό πού του δίνει βαθύτερο νόημα στη ζωή. Δεν ικανοποιείται με τα αμφίβολα αποτελέσματα των μεθόδων αυτοσωτηρίας του οραματισμού, πού εναρμονίζονται με την πρόκληση του αρχαίου όφεως και ακυρώνουν το ευαγγέλιο του Θεού. O χριστιανός δεν επιθυμεί να φθάσει σε κατάσταση «αυτοσωτηρίας» ή «αυτοβελτίωσης» γιατί αυτό θα τον οδηγήσει στη «γνώση» ότι είναι γυμνός (Γεν. γ’ 7) και στην κατάσταση των αλόγων ζώων.

Γράφει ο άγιος Νικόδημος: Ἀλλὰ ὁ ἀνθρωποκτόνος διάβολος, καθὼς αὐτὸς ἔπεσε ἀπὸ τὴν φαντασία, ἔτσι ἔκανε καὶ τὸν Ἀδάμ, νὰ σχηματίσῃ τὸν νοῦ του μὲ τὴν ἰσοθεΐα καὶ νὰ πέσῃ ἀπὸ τὴν ἰδία αὐτὴ τὴν φαντασία καὶ ἔτσι ἀπὸ ἐκείνη τὴν νοερά, ἰσάγγελο, ἑνιαία, λογικὴ καὶ ἀσχημάτιστη ζωή, γκρεμίστηκε ὁ ταλαίπωρος, στὴν αἰσθητική, πολυμέριστη καὶ πολυσχημάτιστη φαντασία αὐτὴ καὶ τὴν κατάσταση τῶν ἀλόγων ζῴων.²⁷

^{____________________________}

Τὰ περιεχόμενα τοῦ ἐν λόγῳ ἄρθρου ἐκφράζουν θέσεις ἐκ­κλησιαστικὲς καὶ ἀντιαιρετικές με σκοπό την ενημέρωση των ορθοδόξων χριστιανών καὶ δὲν ἔχουν τὴν πρόθεση νὰ προσβάλουν τὴν τιμὴ καὶ τὴν ὑπόληψη κανενός, τὶς ὁποῖες δηλώνουμε ὅτι σεβόμεθα δεόντως.

____________________________

1. Δρ. Σάββας Νεοκλέους, Σημειώσεις Δημιουργικού Οραματισμού, σελ.5
2. RESEARCHERS DEBUNK MYTH OF “RIGHT-BRAIN” AND “LEFT-BRAIN”PERSONALITY TRAITS Researchers Debunk Myth of “Right-brain” and “Left-brain”Personality Traits | University of Utah Health
3. http://dialogismos20.blogspot.com/p/blog-page_23.html
4. ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΦΩΣ: Δημιουργικός Οραματισμός Επιτυχίας – NLP visualization / swish …….!!!!!!!! https://lovepeaceangelhapiness.blogspot.com/
5. ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ-ΑΥΤΟΠΡΑΓΜΑΤΩΣΗ-ΣΩΤΗΡΙΑ – π.ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΥ
6. Richard Dobson and Natasha Frazier, “Trance, Dreams and Shamanism,” Shaman’s Drum, Spring 1986, 39.
7. Kreskin: Mind Star in a Universe of Realities: Who or What Is He?” New Realities, February 1978, 14 Ο Καταπληκτικός Κρέσκιν, γνωστός και ως Κρέσκιν, είναι ένας Αμερικανός ψυχολόγος που έγινε δημοφιλής στην τηλεόραση τη δεκαετία του 1970.
8. Fortune, Η μυστική Καββάλα, σ. 380-381). π. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΥ ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΚΑΒΒΑΛΑ. Η Dion Fortune ήταν Βρετανίδα αποκρυφίστρια, τελετουργός, μυθιστοριογράφος και συγγραφέας. Ήταν συνιδρυτής της Αδελφότητας του Εσωτερικού Φωτός, μιας αποκρυφιστικής οργάνωσης που προώθησε φιλοσοφίες που ισχυριζόταν ότι της είχαν διδαχθεί από πνευματικές οντότητες γνωστές ως Αναληφθέντες Διδάσκαλοι.
9. http://secretsoul.forumotion.com/t583-topic
10. Ο Satyananda Saraswati, ήταν Sanyasi, δάσκαλος γιόγκα και γκουρού τόσο στην γενέτειρά του την Ινδία όσο και στη Δύση. Ήταν μαθητής του Sivananda Saraswati, του ιδρυτή της Divine Life Society, και ίδρυσε το Bihar School of Yoga το 1964.
11. Ελένης Βασσάλου – ΓΙΟΓΚΑ : ΠΟΛΥΓΛΩΣΣΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΣΗ
12. Mental Imagery: Functional Mechanisms and Clinical Applications – PMC (nih.gov) Mental Imagery: Functional Mechanisms and Clinical Applications – PMC (nih.gov)
13. Jose Silva – Robert Stone Εσύ ο θεραπευτής, σ. 55
14. EPSTEIN GERALD-ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΣ ΟΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ (2004-σελ. 146-147)
15. Charismatic Chaos: John MacArthur σ.285
16. Celebration of Discipline, 1978, σελ. 37
17. Sadhana: A Way to God, σελ. 79, 82, 93
18. Η Τερέζα της Άβιλας (1515-1582) ήταν Ισπανίδα συγγραφέας και μοναχή που έζησε στην Άβιλα της Ισπανίας. Θεωρείται από πολλούς ως η “αγία Τερέζα του Χριστού” και από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Στα έργα της συγκαταλέγονται πολλά βιβλία που θεωρούνται αριστουργήματα. Είναι γνωστή ακόμη για τη μεταρρυθμιστική της παρέμβαση στο τάγμα των Καρμηλιτών ενώ επανέφερε την πρακτική του διαλογισμού, τον οποία εξασκούσε η ίδια και έγινε γνωστή για φαινόμενα έκστασης, ενώ λέγεται ακόμη ότι πνευματικά μεταφερόταν σε άλλους τόπους και χώρους. Η Τερέζα ανακηρύχθηκε “Αγία” από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία το 1622.
19. Οι πνευματικές ασκήσεις του Αγίου Ιγνατίου, έκδοση Vintage Books, Πρώτη εβδομάδα, 53
20. Οι πνευματικές ασκήσεις του Αγίου Ιγνατίου, έκδοση Vintage Books, Πρώτη Εβδομάδα, πέμπτη άσκηση, 65-70
21. Οι πνευματικές ασκήσεις του Αγίου Ιγνατίου, έκδοση Vintage Books, Δεύτερη Εβδομάδα, 106, 114
22. Οι πνευματικές ασκήσεις του Αγίου Ιγνατίου, έκδοση Vintage Books, Τρίτη Εβδομάδα, 214
23. Thomas Merton: Spiritual Direction And Meditation σελ. 96
24. 25. 26. 27 Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, Αόρατος Πόλεμος- Πῶς πρέπει νὰ διορθώνουμε τὴν φαντασία καὶ τὴν ἐνθύμησί μας

Από το φύλλο 25.11.2022 του «Ορθοδόξου Τύπου»